SPK’dan yapılan açıklamada, Varlık Piyasası Kanunu’nun (SPK) çeşitli hususlarında değişiklik yapan “Bankacılık Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 25 Şubat 2020 tarihli ve 31050 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiği anımsatıldı.
Heyet nezdinde bu kapsamda yürütülen ikincil düzenleme çalışmaları çerçevesinde SPK’da yapılan değişiklikler ve piyasadan gelen gayri talepler de dikkate alınarak hazırlanan “II-23.3 sayılı Değerli Nitelikteki Süreçler ve Ayrılma Hakkı Tebliği” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiği tabir edilen açıklamada, bildiri ile getirilen temel yeniliklere ait şunlar kaydedildi:
“Önemli Nitelikteki Süreçler Tebliğ’de halka açık iştiraklerin, tüm birleşme ve bölünme süreçleri konumuna Tebliğ’in 5’inci unsurunda belirlenen nitelikteki birleşme ve bölünme süreçlerine taraf olması, Bildirimin 6’ncı unsurunda belirlenen kriterlere nazaran kıymetli büyüklükteki mal varlığını devretmesi, devri sonucunu doğuran süreçler tesis etmesi yahut bu mal varlığı üzerinde hudutlu tıpkı hak tesis etmesi, tıp değiştirmesi, imtiyaz öngörmesi yahut mevcut imtiyazların kapsam yahut konusunu değiştirmesi Kıymetli Nitelikteki Süreç (ÖNİ) olarak sayılmıştır.”
Açıklamada, öteki taraftan II-17.1 sayılı Kurumsal Idare Bildirisi uyarınca 1. ve 2. Kümede mahal alan paydaşlıklar ile gayrimenkul ve teşebbüs kapitali yatırım iştirakleri dışındaki hakları borsada süreç gören iştiraklerden, fiili dolaşımdaki behre orantısı yüzde yüzde 50’nin üstünde olanlar için, mal varlığına ait süreçlerin değerlilik kriterlerinden bağımsız olarak fiili faaliyet konusunun tümüyle değişmesine yol açması durumu da başkaca ÖNİ kabul edildiği bildirildi.
Gayrı bildirimlerde ÖNİ olduğu belirtilen süreçlerin ise muteberliğini koruduğu aktarılan açıklamada, “Borsa kotundan çıkma, sona erme, esas kontrat değişikliğine bağlı faaliyet konusu değişikliği ve bağlantılı taraflardan mal varlığı alımı üzere süreçler ise ÖNİ kapsamından çıkarılmıştır. Bu çerçevede iştiraklerin borsa kotundan çıkması, II-27.2 sayılı Iştirakten Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği’nde mekan alan düzenlemeler çerçevesinde satma ve çıkarma haklarının kullanılması sonucunda mümkün olabilecektir.” sözleri kullanıldı.
Açıklamada, ÖNİ’nin gerçekleştirilebilmesi için ortaklıklarca evvel Tebliğ’in 8’inci unsurundaki hususları içeren bir idare heyeti kararı alınması, sonrasında ise sürecin umumî konsey onayına sunularak gerekli nisaplarla onaylanması gerektiği belirtilerek, sürece ait idare konseyi kararı (veya daha geç ise ilgili kurumların izin-onay tarihi) ile sürecin onaylanacağı umum heyet tarihi arasında ise en fazla 3 ay müddet olmasının öngörüldüğü kaydedildi.
Ayrılma hakkına sahip olan behre sahiplerinin ve behre fiyatlarının belirlenmesi
Açıklamada, bildiride hisseleri borsada süreç gören iştirakler için hak sahipliğinin belirlenmesinde sürecin kamuya açıklandığı tarihteki behre sahiplerinin anılan tarih itibarıyla sahip olduğu hisseler (takasın tamamlanmasına bakılmaksızın eşleşmiş buyruklar dahil) için ayrılma hakkının öngörüldüğü bildirilerek, şunlar aktarıldı:
“Bu kapsamda ayrılma hakkına bahis edilebilecek hisse meblağları, sürecin kamuya açıklandığı tarih itibarıyla sahip olunan haklardan, umum konsey tarihine kadar varsa yapılan satışların son giren birinci çıkar esasına nazaran ve gün sonu net bakiyeler üzerinden düşülmesi yoluyla belirlenecektir. Ayrılma hakkına sahip olan hisse sahipleri ile bu insanların ayrılma hakkı tasarrufuna bahis edilebilecek hak meblağlarını gösteren liste Merkezi Kayıt Kuruluşu AŞ tarafından hazırlanarak umumî konsey toplantısından bir evvelki iş günü ilgili iştirake verilecektir. Hakları borsada süreç görmeyen iştirakler için ise, hisselerin likiditesinin düşük olması ve borsa fiyatı bulunmaması sebebiyle, umumi heyete katılan tüm ortakların tüm hakları için ayrılma hakkı kullanılması halindeki mevcut tatbikin devam etmesi öngörülmüştür.”
Ayrılma hakkı fiyatı
Açıklamada, SPK’nın 24’üncü hususunda yapılan değişiklikle ayrılma hakkı tasarruf fiyatı olarak Şuraca esasları belirlenecek adil bedel pratiğine geçildiği belirtilerek, şunlar kaydedildi:
“Bu mevzuda piyasadan iletilen görüşler ve iştirak hisselerinin süreç gördüğü pazarlar için esas alınan kriterler de göz önünde bulundurularak, ayrılma hakkı fiyatına ait esaslarda farklılaştırmaya gidilmiştir. Buna nazaran sürecin kamuya açıklandığı tarih itibarıyla hakları Borsa İstanbul AŞ Yıldız Pazar’da süreç gören iştirakler için bu tarihten evvelki son bir aylık, başka iştirakler için ise bu tarihten evvelki son altı aylık devir içinde borsada oluşan günlük düzeltilmiş yüklü ortalama fiyatların aritmetik ortalaması ayrılma hakkı tasarruf fiyatı olarak belirlenmiştir. Hakları borsada süreç görmeyen iştiraklerde ise ayrılma hakkı fiyatı tespiti için değerleme raporu hazırlanması biçimindeki pratik korunmuş, gelgelelim değerleme raporunun esas alacağı tarihten itibaren umum konseye kadar geçen vadede şirket bedelini etkileyecek gelişmeler olması durumunda ek rapor hazırlanması gerektiği karara bağlanmıştır.”
Açıklamada, SPK’nın 24’üncü unsurunda yapılan öteki bir değişiklikle ayrılma hakkına husus hisselerin, paydaşlık tarafından satın alınmasından evvel, mevcut hisse sahiplerine yahut öbür yatırımcılara önerilmesi imkanının getirildiği belirtilerek, Tebliğ’de bu hususa ait işleyiş süreci düzenlendiği söz edildi.
Ayrılma hakkının doğmadığı haller ve muafiyet durumları
Açıklamada, SPK’nın 24’üncü unsurunda yapılan bir gayri değişiklik ile ayrılma hakkının doğmadığı hallere ilaveten Şuraya ayrılma hakkı kullandırılması yükümlülüğünden muafiyet verilmesi yetkisinin de tanındığı belirtilerek, şunlar kaydedildi:
“Bu çerçevede iştiraklerin finansal güçlükten kurtulmak gayesiyle gerçekleştirdiği süreçler, mal varlığı üzerinde üçüncü kimseler lehine hudutlu tıpkı hak tesisi karşılığında maddi menfaat elde etmesi yahut devrolan konumunda olmakla birlikte temel faaliyet konusunun ve paydaşlık yapısının devralan şirket nezdinde büyük ölçüde korunduğu küme içi birleşmelere taraf olması üzere süreçler Konseyce muafiyet verilebilecek haller arasında sayılmıştır.
Ayrıyeten mülga düzenlemede ayrılma hakkının doğmadığı hal olarak kabul edilen birtakım durumlar (imtiyazların kaldırılması/değiştirilmesi, istekli hak alım teklifinde bulunulması, birleşme emelli iştirakin taraf olduğu birleşme süreçleri gibi) muafiyetler arasına alınarak Heyetçe yapılacak inceleme ve kıymetlendirme sonucunda karar verilmesi öngörülmüş, ayrılma hakkının doğmadığı hallere yapılan eklerle (kurtarma emelli birleşmeler, geri alım hakkıyla bankalara yapılan satışlar gibi) ise şirketlerin faaliyetlerinin devamlılığı için gerekli süreçleri maliyetsiz yapabilmeleri amaçlanmıştır. Halka arzların teşvik edilmesi emeliyle ise bağlı iştirak haklarının halka arz yoluyla satılması süreçleri ayrılma hakkının doğmadığı haller arasına eklenmiştir.”
Geçiş kararları
Tebliğ’in yürürlük tarihinden evvel kamuya açıklanan ÖNİ’ler açısından mülga II-23.1 sayılı Değerli Nitelikteki Süreçlere Ait Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Bildirimi kararlarından 7222 sayılı Kanun ile değişiklik yapılan SPK’ya muhalif olmayanların uygulanmasına devam edileceği belirtilerek, “Buna nazaran borsa şirketleri için Tebliğ’in yürürlük tarihinden evvel açıklanan ÖNİ’ler açısından ayrılma hakkından yararlanabilecek kişi ve hak fiyatlarının belirlenmesinde 25 Şubat 2020 tarihinden evvel kamuya açıklanan süreçler için 25 Şubat 2020 tarihi, 25 Şubat 2020 tarihi ile Bildirinin yürürlüğe girdiği 27 Haziran 2020 tarihi arasında kamuya açıklanan süreçler için ise açıklama tarihi esas alınacaktır.”
Kıymetli Nitelikteki Süreçler ve Ayrılma Hakkı Bildirisi Tatbik Rehberi
Açıklamada, bildirim ile getirilen yenilikleri ve pratikte karşılaşılması beklenen problemleri açıklığa kavuşturmak üzere “Önemli Nitelikteki Süreçler ve Ayrılma Hakkı Bildirimi Tatbik Rehberi” (Rehber) hazırlandığı kaydedildi.
Milliyet