Türk iktisadının önde gelen sivil toplum ve meslek kuruluşları, ortak açıklamayla son periyotta Türkiye’den ithalatı engelleme teşebbüslerine karşı Suudi Arabistan yetkililerini, ticari ve ekonomik bağlantılardaki problemleri çözmek için somut adımlar atmaya çağırdı.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu, Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Lideri Simone Kaslowski, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Lideri Bendevi Palandöken, Müstakil Endüstrici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Lideri Abdurrahman Kaan, Dış Ekonomik İlgiler Şurası (DEİK) Lideri Nail Olpak, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lideri İsmail Gülle, Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Lideri Mithat Yenigün ve Memleketler arası Yatırımcılar Derneği (YASED) Lideri Ayşem Sargın, Suudi Arabistan ile ticari ve ekonomik bağlara yönelik ortak yazılı açıklama yaptı.
‘Hayal kırıklığı’
Açıklamada, Suudi Arabistan’da Türk firmalarına yönelik giderek artan bir negatif tavır sergilenmeye başlandığının üzülerek takip edildiği belirtilerek şunlar kaydedildi:
“Firmalarımızdan aldığımız ve basına da yansıyan şikayetlerde, Suudi yetkililer tarafından Türkiye’den ithalat yapılmamasının söz edildiğini görüyoruz. Ayrıyeten firmalarımızdan mal tedarik eden birçok Suudi firmasına, Türkiye’den ithalat yapılmaması için taahhütname imzalatıldığı da söz edilmektedir. Yeniden son devirde global lojistik firmaları da Suudi Arabistan’da Türk eserlerine karşı uygulanan maniler konusunda müşterilerini uyarmakta, Suudi gümrüklerinde yalnızca Türkiye’den gelen eserler için çok uzun mühlet bekletilmeye hazır olmalarını ve hatta Türkiye’den ithalatın engellenebileceğini belirtmektedir. Münasebetiyle bu mevzu ikili ekonomik münasebetlerin boyutunu da aşarak global tedarik zincirleri açısından da sorun haline gelmiştir. Son olarak, Suudi Ticaret Odaları Kurulu Lideri Ajlan bin Abdul Aziz Al-Ajlan’ın 3 Ekim 2020 tarihinde kendi toplumsal medya hesabında Türk eserlerini boykot etmenin tüm Suudi vatandaşların vazifesi olduğuna dair paylaşımı her iki ülke iş insanlarında da büyük hayal kırıklığına neden olmuştur.”
Ayrımcı muamele
Tüm bu olumsuz gelişmelerin yıllardır Suudi Arabistan iktisadına katkı sağlayan ve bugüne kadar ülkede yüzlerce değerli projeyi muvaffakiyetle tamamlamış bulunan Türk müteahhitlik firmaları için de geçerli olduğu belirtilen açıklamada, şu sözlere yer verildi:
“Müteahhitlerimiz uzunca bir müddettir açılan kıymetli ihalelere davet edilmemekte, kendilerine yeni büyük proje verilmemektedir. Firmalarımızın Suudi Arabistan’da maruz kaldığı ayrımcı muameleler nedeniyle derin ıstırap içindeyiz. Ülkelerimiz ortasında ticareti engellemeye yönelik resmi yahut gayri resmi uygulamalar, aramızdaki ticari bağlantılara aksi yansıyacak, her iki ülke iktisadına ve halkına ziyan verecektir. Türkiye’den mal tedarikinin azaltılması, Suudi firmaların da iş hacimlerini ve gelirlerini düşürecek, kalite, fiyat ve inanç manasında Türk eserlerini tercih eden Suudi Arabistan vatandaşlarının alım gücünü olumsuz etkileyecektir. Bu çerçevede Türk iş insanları olarak, ticari ve ekonomik ilgilerimizdeki problemleri çözmek için Suudi yetkililerden somut adımlar atmasını bekliyoruz. Yapan diyalog ve karşılıklı iş birliği ile her türlü sorunu çözebileceğimize ve tüm mahzurları birlikte aşabileceğimize samimiyetle inanıyoruz.”
Sağduyulu olunmalı
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lideri İsmail Gülle, Riyad Ticaret Odası Lideri Ajlan bin Abdul Aziz Al-Ajlan’ın “Türk eserlerini boykot” daveti yapması nedeniyle Suudi Arabistan Büyükelçiliği’ne iki ülke ortasındaki ticari bağlantılarda meydana gelen problemlere ait bir mektup yazdı. Gülle mektubunda özetle şöyle dedi:
“Serbest ticareti engellemeye yönelik resmi yahut gayri resmi uygulamaların ülkelerimiz ortasındaki mevcut ticari alakalar üzerinde olumsuz sonuçları olacağı ve her iki ülke iktisadına de ziyan vereceği açıktır. Sağduyu ile hareket ederek buna müsaade vermememiz gerektiğine inanıyoruz. Dünya Ticaret Örgütü üyeliğinden kaynaklanan hak ve yükümlülükler çerçevesinde hareket etmenin kritik ehemmiyete sahip olduğunu düşünüyoruz.”
Milliyet
