21 Aralık Türkçe Eğitim Günü hasebiyle Kuzey Makedonya’nın başşehri Üsküp’te bulunan Şentop, gazetecilerle bir ortaya geldi.
Şentop, 21 Aralık Türkçe Eğitim Günü’nün değerine işaret ederek siyasete girmeden evvel de bu kutlamalara katıldığını ve geçmişte akademisyen olarak da buraya geldiğini anlattı.
Salgın yüzünden milletlerarası toplantıların mümkün olduğunca görüntü konferansla yapıldığını lisana getiren Şentop, “Biz de birçok toplantı yaptık bu formda lakin milletlerarası temasları ve ziyaretleri bütünüyle kesmek de hakikat değil.” dedi.
Şentop, fiziki ortamda yapılan toplantıların sayısını azaltmalarına karşın birtakım vesilelerle yapmaya devam ettiklerini aktararak “Ben bu ziyaretin bizim için de burada yaşayan tanıdık, arkadaş ve kardeşler için de muhataplarımız için de iyi olacağını düşündüm. Gerek burada yapılan toplantılarda gerekse muhataplarımızla yapılan görüşmelerde çok verimli müzakerelerde bulunduk. Hem iki ülke ortasındaki bağlantıları hem bölgesel sorunları hem de salgın nedeniyle dünyadaki gelişmeleri değerlendirdik.” diye konuştu.
Bugün de Kuzey Makedonya’da temaslarını sürdüreceğini belirten Şentop, “Türkiye’den gelen heyette farklı partilerden arkadaşlarımız var. Buraya, Balkanlar’a, Kuzey Makedonya’ya, Türkiye’deki herkes üzere farklı siyasi partilerden milletvekilleri de ilgi duyuyorlar.” dedi.
TİCARET HACMİNDE MAKSAT 1 MİLYAR DOLAR
Türkiye’nin, Kuzey Makedonya’yı kendi ismi ve ulusal kimliği ile birinci tanıyan ve on yıllar boyunca tüm memleketler arası platformlarda destekleyen bir ülke olduğunu vurgulayan Şentop, şunları söyledi:
“(Türkiye) Artık de birebir takviyesi sürdürüyor. NATO’ya girişinde bu dayanağı verdi. (Kuzey Makedonya) Karadeniz Ekonomik İşbirliğine üye oldu. Türkiye, o süreçte de dayanak verdi. Zira biz bu coğrafyayı ortak tarihi, kültürel ve beşeri noktalarımızın bulunduğu kardeş ve dost ülkeler olarak görüyoruz. Ekonomik bakımdan da Kuzey Makedonya-Türkiye bağlantıları salgına karşın iyi durumda. Burada belirlemiş olduğumuz bir maksat var; ticaret hacmi prestijiyle 1 milyar doların üzerine çıkmak. Bu gayesi salgın sürecinden sonra kısa bir vakit içerisinde yakalayabiliriz diye ümit ediyoruz. Tıpkı halde Türkiye’den bizim iş adamlarımız Kuzey Makedonya’da büyük ölçüde yatırım yapıyor. Burada en çok yatırım yapan ülkelerden birisi Türkiye. Tekrar eğitim, sıhhat, savunma endüstrisi ve birçok alanda iş birliği nasıl geliştirilebilir diye görüştük.”
BALKANLAR’DAKİ DOST ÜLKELERE FETÖ UYARISI
FETÖ’nün Balkan ülkelerinin kıymetli bir kısmında olduğu üzere Kuzey Makedonya’da da değerli mevzulardan biri olduğunun altını çizen Şentop, bu terör örgütünün 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsünü gerçekleştirdiğinin Türkiye’deki mahkeme kararlarıyla tescil edildiğini anımsattı.
Türkiye’deki mahkeme belgelerinde, darbe teşebbüsünün FETÖ tarafından yapıldığına dair birçok kayıt, doküman, ses kaydı ve yazışma olduğunu aktaran Şentop, Türkiye’nin kendi içinde bu örgütle çabayı türel süreçlerle büyük ölçüde tamamladığını söyledi.
Şentop, FETÖ’nün farklı ülkelerde de faaliyetleri olduğunu bildiklerini kaydederek “Balkan ülkelerinde de Kuzey Makedonya’da da birtakım faaliyetler içerisindeler. Biz Türkiye’de bir kabahat işleyen örgüt mensuplarının Türkiye’ye iade edilmesini, dost ve kardeş ülkelerde barındırılmamasını istiyoruz. Bu örgüt, kimi farklı ülkelerin istihbarat örgütlerinin taşeronu olarak faaliyet gösteriyor ve faaliyetlerinin bulunduğu ülkeler bakımından da bir ulusal güvenlik riski tehdidi oluşturuyor.” sözlerini kullandı.
Kimi büyük ülkelerin bu türlü örgütleri “kullanışlı” bulduğunu vurgulayan Şentop, şunları söyledi:
“Zaman vakit operasyon gerektiğinde onları kullanmak isterler. Bu yüzden de ‘bunlara dokunmayın’ diye telkinlerde bulunuyor birçok ülke. Lakin bunu bütün dünyada biz yaşadık, gördük. Bu örgütler bir sinsi yılan üzeredir. Kendini elinde tutanları da bir formda fırsat bulunca sokarlar. Adetleri odur. Zira adetleri zehirlemektir, sokmaktır. Bunu birinci fırsatta yaparlar. Bu sebeple biz faaliyet gösterdikleri ülkeler bakımından da bir risk olduğunu düşünüyoruz. Dost ve kardeş ülkeleri bu bakımdan da ikaz ediyoruz.”
Şentop, dünyanın hangi ülkesinde olursa olsun, bir ülkede hukuk sistemi içerisinde bir yargılama sonucunda şahıs yahut şahıslar hatalı bulunmuşsa, öbür ülkelerin “Yok onlar sizde cürüm işledi, fakat bekleyelim bizde de cürüm işleyecekler mi?” diye bakmaması gerektiğinin altını çizerek, şunları kaydetti:
“Böyle bir şey olursa milletlerarası alanda, terörle, terörizmle çaba etme imkanı olmaz. Mesela Irak’ta, Suriye’de cürüm işleyen kimi örgütler, Fransa’ya, Almanya’ya gittiği vakit ‘bunlar bizde hata işlemediler, Irak’ta işlemişler, burada olağan hayatlarına devam etsinler’ kimse demez. Bu bakımdan Türkiye’de cürüm işlenmiş olması, iade sisteminin bu hususta karar vermiş olması, her ülke bakımından kâfi olmalıdır. Yoksa terörle çabayı milletlerarası alanda yapamayız. Biz Kuzey Makedonya’daki muhataplarımıza FETÖ varlığının tasfiye edilmesini, Türkiye’de kabahat işleyen bir örgütün buradaki mensuplarının da Türkiye’ye iade edilmesine yönelik taleplerimizi tekrar tabir ettik.”
“BİZ BURADA BARIŞIN DAİM OLMASINI DİLEK EDİYORUZ”
Kuzey Makedonya’nın farklı etnik kökenlerden, farklı dinlerden insanların barış içerisinde yaşadığı bir ülke olduğunu kaydeden Şentop, “Biz burada barışın, huzurun ve farklı etnik kökenden, dinden insanların bir ortada yaşama sevincinin daim olmasını, istikrarlı olmasını istek ediyor, dayanak veriyor ve birçok yerde bunu örnek gösteriyoruz.” dedi.
Kendisinin de bir hukukçu olduğunu ve tüzel metinlerde yazan birçok şeyin birebir vakitte hayata geçirilmesi gerektiğini belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Zaman vakit bu bahiste birtakım dertler olabilir. Anayasada hakkaniyete uygun olarak burada farklı etnik ve dinlerden toplumların her alanda kendi durumlarına ve oranlarına nazaran temsili temel prensip olarak benimsenmiştir. Lakin bunun kimi alanlarda olmadığını, burada yaşayan farklı etnik kökenden beşerler yapmış olduğumuz görüşmelerde lisana getirdiler. Bilhassa Türklerin nüfus oranı olarak aşikâr olan oranın yarısına yakın bir seviyede kamu bölümünde temsil edildiğin dair kimi istatistik bilgiler ortaya konuldu.”
Nüfusun vakit içinde artıp azalabildiğine işaret eden Şentop, “Anayasada belirlenen, hakkaniyete uygun, her alanda temsilin gerçekleşebilmesi için de bu mevzuda bir adım atılması tarafında çalışmalar var.” değerlendirmesinde bulundu.
Şentop, Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde 15 yıldan fazla bir vakittir insani temellere dayalı diplomasi yürüttüğünün altını çizerek, Türk İşbirliği ve Uyum Ajansı Başkanlığı (TİKA), Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), Vakıflar Genel Müdürlüğü (VGM) ve Yunus Emre Enstitüsünün (YEE) de ortak tarihi ve kültürel varlıklarla ilgili çalışmalar yaptığını, ayrıca insani yardım faaliyetleri de gerçekleştirdiğini kaydetti.
Türkiye’nin 2019’dan evvelki yıllarda ulusal gelirine nazaran insani yardım bakımından dünyada en çok yardımda bulunan ülke olduğunu hatırlatan Şentop, 2019’da ise toplamda en fazla insani yardım yapan ülke olduğunu aktardı.
Şentop, şöyle devam etti:
“Türkiye dünyanın en varlıklı ülkesi değil, ancak en cömert ülkesi. Bu tabi bizim milletimizin, vatandaşlarımızın bu mevzudaki hassasiyetleriyle de alakalı bir konu. Malum dünyada en çok göçmeni barındıran ülke Türkiye. Kuzey Makedonya’nın nüfusunun iki katı kadar Türkiye’de göçmen var. Yüklü olarak Suriye’den olmak kaydıyla birçok ülkeden göçmen var. Biz bu salgın kurallarında birçok ülkenin vatandaşına veremediği sıhhat hizmetini göçmenlere de vatandaşlarımızla eşit biçimde veriyoruz.”
Türkiye’nin gerek yurt içinde gerekse yurt dışında insani temellere dayalı yardım çalışmaları yürüttüğünü anlatan Şentop, bunları faaliyet yapılan ülkedeki Türk kuruluşlarının o ülkelerin talepleri ile koordineli bir biçimde, ihtiyaçlar istikametinde yaptığını söyledi.
Şentop, bu kurumların Türkiye’nin markaları olduğunu ve tüm dünyada tanınan kurumlar haline geldiğini vurguladı.
Parlamentolar ortası alakalar bakımından salgın sürecinde kısıtlamalar olmasına rağmen önceki yıllarda olduğu üzere 2020’de de ağır geçtiğini aktaran Şentop, Kuzey Makedonya’nın da içinde bulunduğu ve devir başkanlığını Türkiye’nin sürdürdüğü Güneydoğu Avrupa Ülkeleri Parlamenter Asamblesi’nin faaliyetlerinden kelam etti.
Bu ansamblenin Balkan ülkeleri ortasında irtibatları ve alakaları geliştirmeyi hedeflediğini kaydeden Şentop, parlamenter diplomasinin dünyanın büyük değişim arayışları içerisinde olduğu bir periyotta ön açıcı bir istişare zemini oluşturan yapıcı bir fonksiyona sahip olduğunu belirtti.
“KUZEY MAKEDONYA’DAKİ TÜRK YATIRIMLARININ DAHA DA ARTMA İMKANI VAR”?
Üsküp’teki Milletlerarası Balkan Üniversitesinin (İBU) Türkiye ile Kuzey Makedonya ortasında eğitim alanındaki ilişkilerin en kıymetli meyvelerinden biri olduğunun altını çizerek, üniversitenin son yıllarda akademik yapısını güçlendirdiği gibi akademik yayınları itibarıyla da Avrupa ve dünyada tanınırlık kazandığını lisana getirdi.
Açılacak yeni kısımların de bilhassa ülkede ihtiyaç olan alanlara yönelik çok yararlı adımlar olduğunu kaydeden Şentop, diş hekimliği, ebelik ve hemşirelik alanında eğitim verilecek olmasının, halkın daha çok muhtaçlık duyduğu alanlar olduğunu aktardı.
Şentop, Özgür Ticaret Bölgesi ile ilgili uzun vakittir birtakım görüşme ve açıklamalar olduğunu anımsatarak, şunları kaydetti:
“Dün en son Sayın (Başbakan Zoran) Zaev’le görüşürken o da bu hususta somut adımların yakın vakitte atılacağını tabir etti. Gevgeli, yalnızca benim memleketim olması hasebinden değil, bilhassa çok değerli bir noktada. Hem Türkiye’den gelenler için Avrupa’ya ulaşan yol üzerinde, hem de sınır bölgesinde. Ulaşım bakımından karayolu ve demiryolunun bulunduğu bir alanda. Türkiye’ye nispeten daha yakın. Bu sebeple buradaki Hür Ticaret Bölgesi, Türkiye’deki birçok yatırımcı firma bakımından çok cazip olacağını düşünüyorum. Kısa mühlet içinde Kuzey Makedonya’daki Türk iş adamlarının yatırımlarının süratli bir formda artacağı kanaatindeyim.”
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da Zaev’i Türkiye’ye davet ettiğini aktaran Şentop, salgının geçmesi ile birlikte hem Erdoğan’ın Kuzey Makedonya’yı, hem de Zaev’in Türkiye’yi ziyaret etmesi temennisinde bulundu.
Şentop, Türkiye ile Kuzey Makedonya ortasında ekonomik manada birçok ortak faaliyet olduğunu belirterek, Türkiye kaynaklı yatırımların 1,2 milyar doların üzerinde olduğunu ve toplamda 5 binden fazla bir istihdam alanı oluşturduğunu söyledi.
Türk yatırımlarının artma imkanı olduğunu lisana getiren Şentop, “Doğal gaz dağıtım işi başta olmak üzere enerji, savunma sanayi, tarım alanlarında özellikle otoyol ve baraj üretimi gibi birçok hususta iş birliği yapma imkanımız var. Türkiye’nin gerek kendi sonları içinde gerekse kendi hudutları dışında deneyimi olan birçok şirketimiz var. Bunların Kuzey Makedonya’daki ekonomik faaliyetlere büyük katkı sağlayacağını düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Şentop, salgın devrinde tüm dünyada ülkeler ortası ticaret ve ekonomik bağlarda önemli ölçüde gerilemeler olduğunu belirterek, “Fakat Kuzey Makedonya ile Türkiye ortasındaki alakalarda çok önemli bir gerileme yok. Bu da bizim bu alandaki münasebetlerimizin ne kadar gerçekçi temellere dayandığını gösteriyor, geleceğe ve bu münasebetlerin gelişmesine dair ümitlerimizi güçlendiriyor, artırıyor.” diye konuştu.
Milliyet
