‘Tek başıma neyi değiştiririm demeyin’

Avrupa Şampiyonlar Ligi, Dünya Kulüpler Kupası Şampiyonluğu ve ulusal grup forması ile olimpiyatlarda Türkiye’ye temsil etmek üzere birbirinden kıymetli işlere imza atan ve şu anda Fenerbahçe Opet Bayan Voleybol Takımı’nda forma giyen voleybolcu Bahar Toksoy Guidetti, eşi Türkiye A Ulusal Bayan Voleybol Ekibi Baş Antrenörü Giovanni Guidetti’yle birlikte Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Savunucusu seçildi. Ülkemizde ‘erkek işi’ olarak görülen sporda kız çocukları için yararlı işlere imza atan ve onların topluma yararlı, bağımsız güçlü bireyler olmaları ismine eşiyle birlikte başladıkları çalışmaları anlatan Toksoy Guidetti, “Kadınlar spor yapmak, atlet olmak istediklerinde birçok mahzurla karşılaşıyorlar. Benim de bir kızım olduğu için kendimi bu mevzuda küçük de olsa bir şeyler yapmak zorunda hissettim ve genç kızlar için bir voleybol akademisi kurdum. Ülkemizin en büyük sorunlarını masaya yatırdığımızda cinsiyet eşitsizliği konusu en ön plana çıkanlardan biriydi. Biz de Giovanni ile birlikte bu sorunun tahliline katkıda bulunmak için aksiyon almaya karar verdik. En iyi bildiğimiz şeyi yaparak voleybolla bu probleme biraz da olsa tahlil bulmaya çalıştık. Dezavantajlı bölgelerdeki kız çocuklarına fırsat eşitliği sağlamak, onlara voleybolu sevdirmek, vücut eğitimi öğretmenlerini eğitmek, aileleri ikna ederek kız çocuklarının önündeki pürüzleri kaldırmak için Yarının Sultanları isimli bir teşebbüsümüzü başlattık. Bu kapsamda Bitlis, Elazığ üzere bölgelere gidip kız çocuklarına voleybol öğretmeyi amaçladık.” diye anlattı
‘Keşke gelmeseydiniz’
Başarılı voleybolcu kelamlarını şöyle sürdürdü; “Çocuklar proje boyunca çok istekli, çok heyecanlı, çok memnunlardı. Ayrılma vakti geldiğinde, ortalarından biri ‘Keşke gelmeseydiniz’ dedi. Ne diyeceğimi bilemedim. ‘Seni tanıyınca, senin üzere bir atlet olmayı çok daha fazla ister oldum. Lakin biz voleybol oynamayı bırak sokağa bile çıkamıyoruz ki. Bugün buraya bile zar sıkıntı müsaade alıp geldik. Gelip bizi heveslendirdiniz, artık gidiyorsunuz ve bir daha arayıp sormayacaksınız.’ dedi. Etrafındaki öbür kızlarında da tıpkı biçimde buruk baktığını gördüm. Nitekim de kenti gezerken etrafta tek bir kız çocuğu görmemiştik fakat sokaklarda futbol oynayan bir sürü erkek çocuğu vardı. O an, kız çocuklarının önündeki en büyük mahzurun toplumsal cinsiyet eşitsizliği olduğunu fark ettim. Onlara ilham vermenin, onlara hayal kurdurmanın, cesaretlendirmenin kâfi olmadığını anladım. Bu çocuklara fırsat eşitliği yaratmak, ebeveynlerinin niyet yapısını değiştirmek ve önlerindeki manileri kaldırmak için aksiyon almamız gerekiyordu. Bu sürecin sonunda Bahar Toksoy Akademi’yi kurmaya karar verdik. En başarılı bayan atletlerin bile toplumsal cinsiyet eşitsizliğine maruz kaldıkları bir dünyada, bu akademinin yalnızca bir spor akademisi olması kâfi değildi. Kız çocuklarına, profesyonel sportmen olmanın ötesinde, istedikleri her alanda başarılı olabileceklerini hissettirmek ve toplumsal ön yargılar ile nasıl uğraş edebileceklerini öğretmeliydik. Çocukların hayatına dokunduğumuzu, kalıcı bir iz bıraktığımızı görmek, kazandığım her kupadan, madalyadan, şampiyonluktan daha kıymetli.”
‘Hayatı öğretiyoruz’
Kurduğu akademide yalnızca profesyonel atlet olmayı değil ‘hayatı’ öğretmeye çalıştıklarını anlatan Toksoy Guidetti kelamlarını şöyle sürdürdü; “Çünkü onlara ne kadar iyi voleybol oynamayı öğretirsek öğretelim, bir bayan olarak, hayatta ne üzere pürüzlerle, adaletsizliklerle karşılaşabileceklerini biliyordum. Onların hassas ve bağımsız çocuklar yetiştirmelerine katkı sağlamak için değerli olduğuna inandığımız bahislerde aktüel bilgi sahibi olmalarını sağlıyoruz. Maksadım genç kızların yalnızca voleybolda değil istedikleri her alanda başarılı olabilmeleri için eğitim vermek.
Toplumumuzda eski periyotlardan beri gelen, kalıplaşmış eşitsizliğe kapı açan olgular var. Bunlar da bayanların iş hayatında, sporda, toplumda ve hayatın başka her alanında ikinci plana atılmasına, hak ve özgürlüklerini yaşayamamasına sebep oluyor. Bunun üstesinde gelmek ve uygar, eşitliği savunan bir toplum olmak istiyorsak her insanın eşit olduğunu, kimsenin ırkı, cinsiyeti ya da etnik kökeni sebebiyle farklı muamele görmemesi gerektiğini gençlerimize anlatmamız gerekiyor. Ben spor yoluyla tahlil arayan, pürüzleri bariyerleri kaldırmak, önyargıları kırmak için uğraş eden bir rol model olmak isterim. Kız çocuklarına ben de başarılı bir voleybolcu olacağım dedirtmek kâfi değil. Sahiden bu hayali başarmaları için nasıl dayanak olduğumuz değerli.
Bu doğrultuda Yarının Sultanları Projesi’nde birlikte olduğumuz genç kızlara akademimizde burs imkanı sağladık. Onları İstanbul’a getirdik ve akademideki öteki kızlarla birlikte voleybol dışında onları gerçek hayata hazırlayacak bir eğitimin modülü olmalarını sağladık.”
İsmini tanrıçadan aldı bayanlara umut oldu
İsmini Mezopotamya topraklarında karar sürmüş Kommagene Krallığı’nın tek tanrıçasından alan Argande markası, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki bayanların sesi oldu. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki bayanların toplumsal ve ekonomik olarak güçlenmesi emeliyle Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile GAP Yönetimi Başkanlığı işbirliğiyle yürütülen ‘Kadının Güçlenmesi ve Toplumsal Ahengin Desteklenmesi Projesi’ kapsamında oluşturulan Argande markasının koleksiyonları, ünlü tasarımcıların istekli katkılarıyla kültürel miras öğeleri kullanılarak hazırlandı. Yöreye mahsus kumaşlarla bayanlar tarafından üretilen markanın en büyük gayesi, bayanların iş gücü piyasasına iştirakinin sağlanması ve bayanlar için sürdürülebilir bir kaynak yaratılması, Güneydoğu Anadolu’nun markalaştırılması ve satış-pazarlama için yeni iş birliklerinin oluşturulması. Bir öbür gaye ise bölgeye has pahaların tekrar ön plana çıkarılması ve bölgeye ilişkin pahaların bir markanın ögesi olarak yer alması. Argande sayesinde bölgede bin bayana ulaşıldı.

ÇOK ÖZEL BİR PROJE
Başarılı voleybolcu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki bayanların toplumsal ve ekonomik olarak güçlendirilmesi emeliyle UNDP ve GAP Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı tarafından sürdürülen proje çerçevesinde ortaya çıkan ‘Argande’ markasıyla ilgili de, “Şu an üzerimdeki gördüğünüz bu elbise Argande diye bir markanın. Argande markası, bayanların iş gücü piyasasına iştirakini, yörelerine özel simgeler kullanarak Güneydoğu Anadolu’nun markalaştırılmasını ve yeni satış ve pazarlama fırsatlarının yaratılmasını hedefleyen bir proje.
Ünlü bayan modacılar çıkıp biz yaptık, çok isterseniz siz de yaparsınız demediler doğudaki bayanlara. Bunun yerine direkt iş imkanı sağladılar. İlham vermekle, sorunun tahliline katkı sağlamak ortasındaki fark bu.” dedi.
Kızım en büyük motivasyonum oldu
Yaptıkları çalışmaların UNDP tarafından desteklenmesinden büyük memnunluk duyduğunu lisana getiren Toksoy Guidetti, “Bunların hepsini başarmamda en büyük motivasyon kaynağım kızım oldu. 4 yaşındaki kızımın bundan 20 sene sonra, bana dönüp ‘anne ortada bir sorun olduğunu biliyordun ve bununla ilgili hiçbir şey yapamadın mı?’ deme ihtimali geldi gözümün önüne. O günden sonra da, her sabah bu soru ile uyanıp, her gün küçük de olsa bu uğurda bir şeyler yapmak için çabaladım ve çabalamaya devam edeceğim. Biz daima ilham veren projelerin ötesinde probleme direkt tahlil sunan projelerin modülü olmaya çalıştık. UNDP’nin bize dayanak olmasıyla birlikte çok daha fazla beşere ulaşacağız. Birçok insanın bizim üzere kişisel gayretlerini birleştirebileceğimiz, daha çok daha fazla çocuğa, erkek çocuk ebeveynlerine ve öğretmenlerine ulaşarak cinsiyet eşitliği alanında hem ülkemizde hem de globalde fark yaratabileceğimize inanıyorum. Dünyada hafife alınmayacak kadar büyük bir adaletsizlik var. Fakat problemler ne kadar büyük olursa olsun ‘Ben tek başıma neyi değiştirebilirim ki?’ dememek lazım” dedi.
Milliyet