Geçen sene mart ayının ortalarında Türkiye’de birinci koronavirüs hadisesinin görülmesinin akabinde birçok spor kısmında tertipler ertelendi ve iptal edildi.
Muhteşem Lig ve TFF 1. Lig’e yaklaşık 3 ay orta verilirken 2’nci Lig, 3’üncü Lig, Bölgesel Amatör Lig (BAL), amatör ligler ile Gelişim Liglerinde maçlar oynanamadı.
2. Lig ve 3. Lig’de yeni dönemle birlikte karşılaşmalar oynanırken koronavirüs salgını önlemleri kapsamında amatör ligler ile 19, 17, 16, 15 ve 14 yaş altı kategorilerindeki ligler başlayamadı. Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), BAL’da karşılaşmaların nisan ayının ortasında başlatılacağını duyururken, Gelişim Ligleri ile ilgili şimdi bir karar alınmadı.
Geçen yılın mart ayından bu yana karşılaşmalara çıkamayan ve salgın önlemleri nedeniyle ekipleriyle idmanlar gerçekleştiremeyen Gelişim Ligi futbolcularını verilen uzun periyodik ortadan ötürü sorunlu bir süreç bekliyor. Taktik ve teknik açıdan eğitimlerini sürdüremeyen genç futbolcu adayları, fizikî olarak da gelişim katedemiyor.
Bahisle ilgili AA muhabirinin görüşlerini aldığı alanında uzman bireyler, yaklaşık bir yıldır alanlardan uzak kalan ve ne vakit idmanlara başlayacağı muhakkak olmayan futbolcu adaylarıyla ilgili değerlendirmede bulundu.
Tolunay Kafkas: “Genç futbolcularımız gelişimlerini sürdüremiyor”
TFF Genç Ulusal Ekipler Sorumlusu ve Ümit Ulusal Kadro Teknik Yöneticisi Tolunay Kafkas, yaklaşık bir yıldır idman yapamayan gençlerin gelişimlerini sürdüremediğini söyledi.
Koronavirüs salgını nedeniyle tüm dünyada inanılmaz bir durum yaşandığını aktaran Kafkas, “Bu süreci yönetmek, bunun altından kalkmak çok kolay bir iş değil. Alt yaş kümelerinde maalesef lig tertipleri askıya alınmış durumda. Genç futbolcularımız, yaklaşık bir yıldır karşılaşma koşullarında gelişimlerini sürdüremiyor. Birtakım kulüplerimiz alt yaş kümelerinde idmanlar yapıyor. Bunun ne derece kâfi olacağı da soru işareti. Bir an evvel aşıların yapılmasıyla genç oyuncu gelişim liglerinin başlaması tarafındayız. Bu bahiste Oğuz Çetin hocanın birtakım çalışmaları var. Bu ligleri oynatma konusunda hem idare konseyimiz hem Oğuz hoca hem de biz muhakkak çalışmaları yapıyoruz. Yalnızca bizim oynatma isteğimiz değil koşulların da ne kadar müsaade edeceği değerli. Sıhhat Bakanlığı, Bilim Şurası, TFF Sıhhat Heyetinin onay vermesi gerekiyor. Bu onay sonucunda de bir an evvel başlatacağız. Maalesef oyuncular için büyük bir kayıp.” diye konuştu.
Kafkas, salgın öncesindeki yeni bir yaş kategorisinde ulusal ekip kurma çalışmalarının yarıda kaldığını belirterek, “Yeni bir ulusal grup oluşturacağız. 2007 doğumlu oyunculardan oluşan 14 yaş altı ulusal ekibi oluşacak. Daha evvel çalıştığımız için 13 yaşından beri birtakım oyuncuları takip ediyorduk. Büyük ihtimalle haziran ayı içinde yeni ulusal kadrosu kuracağız. Bunları yapmak zorundayız. Bunun çalışmaları içindeyiz.” tabirlerini kullandı.
Salgınla ilgili üst şuraların kararına uymak zorunda olduklarını vurgulayan Kafkas, “Üst heyetlerin kararları var. Bizler de o kararlara uymak zorundayız. Pandemi tüm dünyada büyük bir tesir yarattı. Bu süreci yönetmek devletler için de kolay değil. Temennim, en kısa vakitte beşerler aşılanır ve eski olağana döneriz.” biçiminde görüş belirtti.
Genç futbolcuların gelişimleri için önemli bir eğitimden geçmesi gerektiğini lisana getiren deneyimli teknik adam, şunları kaydetti:
“Salgın nedeniyle verilen bir yıllık orta genç futbol adaylarını olumsuz tesirler. Artık oyuncunun üst düzeylerde futbol oynayabilmesi için mutlak bir eğitime tabi tutulması gerekiyor. Bunun için çok önemli planlı ve programlı bir halde genç oyuncu gelişim merkezleri kurulmalı. İdman kontrolleri yapılarak, eğitim ve öğretimin tek elden ilerlemesi gerekiyor. Güç bir karar. Bunu kulüplerin istemesi lazım. Bu iş rayına oturduğu vakit bu oyuncular Türk futboluna büyük kazanımlar sağlayacak. Ulusal grubumuz da bu sayede çok iyi yerlere gelecek. Değerli olan bizim yurt dışına günümüzdeki kimi örnekleri üzere oyuncu gönderebilmek. Bu oyuncuların da bu yapı içinde oynaması gerek. Bunun için önemli bir eğitim kaide.”
UEFA’nın Ümit Ulusal Ekip düzeyindeki kimi tertipleri iptal ettiğini anlatan Kafkas, “Ümit Ulusal Ekip hazırlıkları var. 19 Yaş Altı Ulusal Kadromuz toplanıyor fakat UEFA Bulgaristan’da oynanacak maçları iptal etti. Şu anda UEFA’nın 21 yaş altı seviyesinde tertipleri var. İki hazırlık maçı oynayacağız. Haziran ayında da Kazakistan’da resmi turnuvaya başlayacağız. Şu anda elimizden gelenin en iyisini yapıyoruz. Oyuncuları orta kamplara topluyoruz. Hırvatistan ve Sırbistan ile oynayacağız. Herkes üzerine düşeni yapıyoruz. Umarım bir an evvel salgını atlatarak eski sistemimize döneriz.” değerlendirmesinde bulundu.
Celal Başoğlu: “Antrenmansız değiller fakat futbol antrenmanı ve maç çok farklı”
Harika Lig’de forma giyen birçok futbolcunun kişisel kondisyonerliğini yapan Celal Başoğlu, birtakım genç futbolcu adaylarının ferdî idman yaptığını lakin bunun kâfi olmadığını söyledi.
Gençlerin elinden en sevdikleri şey olan futbol topunun alındığını ve bu durumun getirdiği kimi ruhsal sorunların olduğunu anlatan Başoğlu, şöyle konuştu:
“Bu devirde birçok sportmen ferdi çalışmalar yapıyor. İdmansız değiller ancak futbol antrenmanı ve maç çok farklı. Saha çalışmalarıyla ferdi idmanın tıpkı olmasını bekleyemeyiz. Tekrar saha idmanlarına başlandığında atletler farklı bir periyot geçirmek zorunda. Yavaş yavaş tempo artırmaları gerekiyor. Onları süratli bir biçimde ekip antrenmanına adapte etmek istersek bu durum sakatlıkla sonuçlanır. Genç sportmenlerin A grup düzeyindeki en büyük farkı, gelişimini tamamlamamış olmalarıdır. Gelişim Ligleri’nde yalnızca futbola mahsus kişisel yeteneklerin değil, fizikî kapasitenin artırılması hedeflenir. Bundan ötürü çok dikkatli ve koruyarak gitmek gerek. Geçen sene marttaki 3 aylık ortadan sonra A kadro seviyesinde idmanlar başlamıştı. Kimi kadrolarda önemli performans düşüşü ve önemli kas yaralanmaları gerçekleşti. A kadrolardaki atletler, fizikî gelişimini tamamlamış durumda. Biz fizikî gelişimini tamamlamamış futbolculardan bahsediyoruz. O yüzden çok dikkatli gitmekte yarar var.”
“Antrenmanlara tekrar başlandığında en az 2 aya gereksinim var.” diyen Başoğlu, “İstediğiniz kadar ferdî idman yapın ancak alandaki olay çok farklı. Kişisel idmanda atletler nerede nasıl hareket yapacağını evvelden biliyor. Kişisel idmanda anlık topun yeri değişmediği için anlık tepki yok. Sportmen bu durumda çok daha denetimli davranıyor. Fakat alanda topun durumuna, kadronun dizilişine, rakibin durumuna nazaran her şey anlık değişiyor. Bundan ötürü atlet buna hazırlıklı değil. Ferdi idmanda en az tepki ve azamî denetim olduğu için sakatlık riski çok düşük. Alana döndüğünüzde anlık sprint atarken atletin bir reaksiyonla süratli bir biçimde hareket etme yetisine sahip olması gerek. Atletin buna adapte olabilmesi için asgarî 2 ay gerekiyor. Bu süreçte sık kadro idmanı ve maç oynaması lazım.” tabirlerini kullandı.
Celal Başoğlu, 16 yaş altındaki gençlerin bu ortadan daha fazla etkileneceğini lisana getirerek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“En büyük risk kayıp bir kuşak oluşması. Atletler yetenekli bireyler. Hareket kapasiteleri ve anlık durumlarda karar verme yetileri iyi olan beşerler. Bir şeyi yapmadığınızda unutursunuz. Alandaki hareketi de ne kadar sıklıkla yaparsanız o kadar iyi durumda olursunuz. Kendi ortalarındaki kişisel rekabette bir risk olmayabilir lakin genel futbol yeteneklerine karşı bir risk. Umarım olmaz. Sıklıkla 16 yaş öncesi atletler kuvvet olarak daha düşük olur. 16 yaş üstünde fizikî gelişim artarak devam ediyor. Ben, 16 yaş altındaki atletleri daha riskli görüyorum. Onların önemli kas kuvveti yok. Bundan ötürü 16 yaş sonrasına esneme, stabilite ve mobilite idmanı, 16 yaş öncesinde ise antrenmana yavaş başlayıp adım adım gidilmeli.”
Sena De Los Angelos: “Kariyerleri sona erebilir”
Farklı branşlarda ulusal ekipler ile ferdi atletlerle çalışan fizyoterapist Sena De Los Angelos ise salgın nedeniyle verilen ortadan sonra dikkatli bir futbola dönüş yapılmaması durumunda birtakım gençlerin mesleklerini sonlandıracak sakatlıkların yaşanabileceğini kaydetti.
Uzun mühlet kadro idmanı yapmamanın gençler üzerindeki tesiriyle ilgili birçok bilimsel araştırmanın yapıldığını anlatan De Los Angelos, “Bu araştırmalarda gençlerin hem fizikî hem de ruhsal olarak olumsuz etkilendiği görülüyor. Lise çağında hormon değişikliklerinin olmasıyla hem fizikî hem de ruhsal gelişim etkileniyor. Spor, gençlerimizin toplumsallık alanları. Bütün gerilimlerini atmaları için kadro ortamına ve arkadaş etraflarına muhtaçlıkları var. Hem izolasyondan hem de ekipten uzak kalmalarından ötürü bu tesirleri çok fazla görüyoruz. Yapılan araştırmalara nazaran bu periyottaki çocuklar ve gençlerin yüzde 50’sinde etkilenme olduğu görülüyor. Bu oran çok yüksek. Katiyetle dikkat edilmesi gereken bir durum var. Burada hem ailelere hem de gruptaki antrenörlere büyük misyon düşüyor.” diye konuştu.
Sena De Los Angelos, fizikî gelişim periyodunda gençlerin bedenlerinde değişimler yaşandığına vurgu yaparak, şöyle devam etti:
“Bu devirde çok fazla sakatlık görüyoruz. Birden uzunluk uzamaları oluyor. Kaslar bu duruma adapte olamıyor. O yüzden gençlerin çok iyi bir idman periyodu geçirmeleri gerekiyor. Bir yıllık orta verip hiç spor yapmayan çocuklardan birebir performansı beklemek çok yanlış olacak. Şu anda hiç idman yapmadılarsa adaptasyon sürecinden geçmeleri gerek. Yaklaşık 2 aylık süreçte atletin verdiği yanıta nazaran eski performans beklenebilir. Gençler, bu süreçte hem kuvvet hem stabilite hem de kardiyovasküler bedellerini geri kazanmalı. Spora bir anda eskisi üzere başlamamalılar. Veliler, kondisyonerler, antrenörler ve gruptaki herkes, bunun ehemmiyetini bilerek ilerlemeli. Yoksa meslekleri sona erebilir.”
Geride kalan süreci verimli geçiren ile idman yapmayan sportmenlerin dönüşleri ortasında 2 aylık fark olacağını anlatan De Los Angelos, “Belli parametreler var. Bunları geri kazanmak gerekiyor. Genç bir atletin bu süreçte çok yatması bizim için korkutucu olur. Bu durumda 3-4 aylık bir adaptasyon sürecine muhtaçlık olacak. Bedeni hiç spor yapmayana nazaran daha süratli karşılık verecek lakin birden yüklenmeleri durumunda sakatlık kaçınılmaz olacaktır. Bu durumu talihe bırakmamak gerekiyor. Bu süreci verimli geçirmiş, haftada 2-3 kere idman yapmış çocuklarda süratli bir geri dönme beklenebilir. Bu durumda eski performansa 4-6 hafta içinde dönülebilir.” halinde konuştu.
Milliyet