Türk çiftçisinin tropikal esere ilgisi artıyor. Bakımı kolay, getirisi yüksek tropikal meyvelerin üretimi süratle yayılıyor. Türkiye’de muz, avokado, mango, Passion Fruit (çarkıfelek), ejder meyvesi, liçi, longan üzere birçok tropikal eserin üretimi gerçekleşiyor. Bu eserlerin bir kısmı ihraç edilirken, bir kısmı da iç pazara gönderiliyor. Üreticiler, pazarda sürekliliği sağlamak istiyor. Son devirde Akdeniz’de çarkıfelek meyvesinin üretimine de sürat verildi. Tropikal eserler taze tüketilmesinin yanı sıra içecek, sorbe, dondurma üretiminde da kullanılıyor.
Hasat vakti
Tropikal Meyve Üretim ve Pazarlama Kooperatifi Lideri Ali Yalçın, ejder meyvesi, çarkıfelek üzere eserlerin hasadının önümüzdeki günlerde başlayacağını söyledi. Bilhassa son periyotta çarkıfelek meyvesinde üretim alanlarının arttığını lisana getiren Yalçın, “Pandemi nedeniyle sağlıklı beslenmenin ehemmiyetinin artmasıyla tropikal eserlere de talep gösteriliyor. Avokado ve mango hasadı bayramdan sonra başlıyor” dedi. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Dijital Tarım Pazarı (DİTAP) projesinden de bahseden Yalçın, “Alıcılar ve üreticiler burada aracı olmadan bir ortaya geliyor. Ortacılar azaldıkça tüketiciler de uygun fiyatlı esere ulaşabilecek” diye konuştu.
İklim uygun
Alanya Ziraat Odası Lideri Tahir Göktepe, Alanya’nın mikroklima özellikleriyle tropikal eserler için uygun olduğunu belirtti. Avokadoda 4 bin 500 dekarda 20 milyon adeti aşkın avokado üretimi yapıldığını söyleyen Göktepe, “Mango, çarkıfelek, ejder meyvesi, papaya, kumkuat üzere eserler yaygın bir biçimde üretilmeye başlandı. Son vakitlerde çarkıfelek dikilmeye başlandı. Fide temini için çok fazla soran var. Yılda iki kez eser veriyor. Bakımı kolay, hem de süratli adaptasyon sağlıyor” tabirlerini kullandı. Çarkıfelek meyvesinde net bir fiyat oluşmadığını lisana getiren Göktepe, “Kilosu 100 lira diyen de var, taneyle satılması uygun diyen de var. Tropikal eserler için üretim yapılırken ilgili kurumlara başvurarak nasıl üretim yapılacağı, hangi çeşidin seçilmesi gerektiği tarafında bilgi alınmasını istiyoruz” dedi.
‘Türkiye’nin kalıcı meyvesi olacak’
Fidan yetiştiricisi Mustafa Ezici, çarkıfeleğin Türkiye’nin kalıcı meyvesi olacağını söyledi. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan onaylı 500 bin adet fideleri olduğunu belirten Ezici, bir zincir marketle de alım mukavelesi imzaladıklarını söyledi.
Ezici, “Almanya ve Hollanda’dan iki Türk yatırımcı geldi. Mutabakat yaptık, 15 dönüm alanda çarkıfelek ekildi. Bu yıl Alanya’da 350 dönüm alanda çarkıfelek ekeceğiz. Gelecek yıl haziranda 2 bin ton eser hasat etmeyi planlıyoruz” dedi. Gayelerinin tropikal eserlerde 80 ülkeye 1 milyar dolarlık ihracat yapmak olduğunu belirten Ezici, “Çarkıfelek Karadeniz’de de ekiliyor, İstanbul Kemerburgaz’da da. 1.500 rakıma kadar oluyor, -3 dereceye kadar da dayanıyor. Kilosu 80 liradan alıcısı var. 1 milyon tona kadar pazarı olan bir meyve. Bir bitki yılda 2 kez eser veriyor” diye konuştu. Ezici, Antalya’da tropikal meyve şenliği yapmayı da planladıklarını kelamlarına ekledi.
Hayvansal gübre önemli!
Tropik Türk firmasının Sahibi Ali Umut Deniz, tropikal eser üretiminde altın kuralın ‘imkansızı’ başarmak olduğunu belirtti. Ananas, papaya üzere eserlere yönelmek istediğini söyleyen Deniz, “Tropikal eserlere talep var, yetiştirmeye çalışıyoruz. Çarkıfeleğin kilosu tarlada 15-20 lira ortasında değişiyor. Üretimde hayvansal gübre kullanıyorum. Tropikal eserlerde hayvansal gübre kullanmak kıymetli. Zira kimyasallar meyvenin özüne iniyor” dedi. Tayland’da da bir bahçesi olduğunu belirten Deniz, zeytin, nar, kiraz ektiklerini kelamlarına ekledi.
Milliyet