Dört meslek birliğinin çatı kuruluşu olan ve binin üzerinde kitap yayıncısı üyesi bulunan Yayımcı Meslek Birlikleri Federasyonu (YAYFED) Lideri Münir Üstün evvelki günlerde Türkiye’nin kitap üretimi konusunda temmuz ayında toplamda 60 milyondan fazla kitap üreterek tüm vakitlerin temmuz rekorunu kırdığını duyurdu. 1 Temmuz ile 29 Temmuz 2020 tarihleri ortasında toplam 60 milyon 637 bin 290 kitabın üretildiği belirten Üstün “Türkiye kitap okuyor. Elde edilen rekor tesadüf değil. Bu rekor, dalın 2011 yılından itibaren gösterdiği üstün uğraşın bir sonucu. Yayınlanan kitap adetlerimiz, 2011’de 289 milyon, 2012’de 293 milyon, 2013’de 330 milyon, 2014’de 344 milyon, 2015’te 384 milyon, 2016’da 405 milyon, 2017’de 408 milyon. 2018’te 411 milyon, 2019’da ise 424 milyon. Bu sayılara, Ulusal Eğitim Bakanlığı tarafından okullarda dağıtılan 240 milyon ders kitabı ile 48 sayfaya kadar olan bandrolsüz 200 milyon kitap dahil değil.” dedi. Ayrıyeten Üstün’e nazaran 2019 yılı prestijiyle de 850 milyon kitap üretimi gerçekleşti. Sayılar, kişi başına 5 kültür kitabı ve 5 eğitim kitabı düştüğünü de gösteriyor.
Pandemi talebi artırdı
Üstün, pandemi devrindeki kitap satışları üzerine ise “2020 yılına girerken pandemi nedeniyle ümitsizdik. Beklentilerimizin çok üstünde bir taleple karşılaştık. Kitap arzı buna bağlı olarak dayanılmaz yükseldi. Bugüne kadar olduğu üzere bundan sonra da kitabın kurucu güç olarak yükseleceğini rahatlıkla söyleyebiliriz” diyerek açıklamada bulundu. YAYFED Lideri Münir Üstün’un açıklamalarının akabinde yayıncılar bu hususa ait Milliyet’e konuştu.
“60 milyon küçümsenecek bir sayı değil”
Yayıncılar Birliği Lideri Kenan Kocatürk: MEB kitapları hariç tutulduğunda oluşan 60 milyonluk tablonun yüzde 60’a yakın kısmı yardımcı kaynak, ilköğretim, ortaöğretim yardımcı kaynak niteliğindeki ders kitaplarıdır. Geri kalanın yaklaşık yüzde 35’lik kısmı da kültür kitabı. Lakin bir evvelki seneye nazaran yüzde 10’luk artış var. Kitap basımındaki yükseliş pandemi sırasında da sürdü artık de devam ediyor. Buradaki kültür kitapları da gördüğüm kadarıyla yeni kitaplar değil. Daha çok tekrar baskılar sürüyor. Bu da pandemi sırasında devam eden okuma kültürüyle ilgili şunu gösteriyor: Temmuz ayında satışlar düşmüş olsa bile üretimlerin devam ediyor. Yeni kitap üretiminde düşüş olsa da 60 milyonluk sayı küçümsenecek bir sayı da değil. Bu krizli devirde yayın dünyasının ayakta kalması ve bu kadar kitabın üretilmesi, alışılmış ki umut verici bir durum. Aslında yayın dünyası da umut içinde. Yayıncılık kesimi pandemiden daha az etkilenen dallardan biri. Nisan aylarında beşerler oturup konutlarında kitap okudu ve tekrar baskı kitaplar yayımlandı. Türkiye’de bir kitap okuma sorunuyla ilgili geçmişte var olan “Ülke okumuyor” problemi için de şu denebilir: Hayır, ülke okuyor. Lakin sayının yüzde 60’a yakının yardımcı kaynak eğitim ders kitapları olduğunu da gözden kaçırmamak gerekir.
“Okuma kültürü için çalışma sürmeli”
April Yayın Editörü Nazlı Berivan Ak: YAYFED Lideri Münir Üstün’ün duyurduğu haber elbette sevindirici, bağımsız yayıncılığa inanan bir editör olarak umut veren haberleri seviyorum. Dataların göz alıcılığına kapılmayıp ülkede okuma kültürünün yaygınlaşması için çalışmaya devam etmek, bağımsız kitabevlerini destekleyerek okuma görgüsünü artırmak, yeni dünyanın yeni gereksinim ve alışkanlıklarında kitabı gerçek pozisyonlandırmak için projeler üretmek… Bilgilerin mana kazanması için asıl baş yormamız gerekenlerin bunlar olduğunu düşünüyor, yayınevi olarak bu doğrultuda yayıncılık faaliyetlerimizi yürütüyoruz.
“Kurgu olmayan kitaplara talep arttı”
Taze Kitap Yayın Yönetmeni-Yazar Zeynep Sevde: Taze Kitap’ın 2020 birinci altı ay kitap üretimi geçen yılın birebir devrine nazaran iki kat arttı. Pandemi sürecinde bilhassa kurgu olmayan kitaplarımızda talep artışı oldu, etkinlikli kitaplarımız ve atlaslarımız kurgu yapıtlara nazaran daha çok tekrar baskı yaptı. Tüm ülke mesken okulu modeline geçince aileler kurgu olmayan çocuk edebiyatını da bir yardımcı malzeme olarak kullandılar.
“Bu gelişmeler sevindirici”
Kırmızı Kedi Yayınevi ve Kırmızı Kedi Kitabevleri kurucusu Haluk Hepkon: Elbette bu artışta pandeminin de tesiri oldu, konutunda vakit geçirmek zorunda olanlar kitap okumayı tercih etti. Bilhassa Saramago’nun “Körlük”, “Görmek” kitapları, Necib Mahfuz’un “Cebelavi Sokağı’nın Çocukları” üzere kült eserler yine gündeme geldi ve süratle çok satanlar listesinde yerini aldı. Doğal Yayfed’in açıkladığı bu sayılar içinde okul siparişleri için basılan hem kaynak kitaplar hem de öğretmenlerin seçiminden oluşan romanlar da bulunuyor. Okullar her sene öğrenciler için kitap seçer ve bu seçki de Temmuz-Ağustos ayında basılır. Bu sene bu manada bir artış olduğu gözlemleniyor. Elbette tüm bu gelişmeler sevindirici. Dileriz ki sağlıklı günlere kavuşuruz ve okurlarımız birebir özel ilgiyle kitap okumaya devam eder.
Milliyet
