Türkiye’nin Roma Büyükelçisi Murat Salim Esenli ve Büyükelçilik Kültür ve Tanıtma Müşaviri Haluk Söner’den oluşan Türk heyeti, bugün Floransa kentine giderek, tarihi Lidya yazıtını Floransa Jandarma Komutanlığı (Carabinieri) Kültür Varlıklarını Muhafaza ve Tarihi Eser Kaçakçılığıyla Çaba Şube Müdürü Yüzbaşı Claudio Mauti’den teslim alarak başşehir Roma’ya getirdi.
Tarihi Lidya yazıtının teslim edildiği merasimde konuşan Esenli, Türkiye ile İtalya ortasındaki mevcut iyi bağlantılara bugün yeni bir halka eklendiğini belirterek, bu yazıtı uzun süren hukuksal süreç boyunca en iyi biçimde koruma eden İtalyan jandarmasına teşekkür etti.
Stel olarak da bilinen yazıtı yakından inceleyen ve akabinde teslim alma tutanağını imzalayan Büyükelçi Esenli, tarihi yapıtın korunaklı halde paketlenmesine de yardım etti.
Esenli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Floransa’da böylesi tarihi bir ana tanıklık etmekten duyduğu memnuniyeti lisana getirerek, “Bu anın modülü olmak herkese nasip olmaz. O açıdan son derece memnunuz, gururluyuz. Öncelikle bize gururu yaşatan Sayın Cumhurbaşkanımıza, Sayın Dışişleri Bakanımıza, Bakanlığımıza, Kültür ve Turizm Bakanlığına, şükranlarımı sunuyorum.” dedi.
Yapıtın iadesine ait uzun süren türel süreçte pek çok mesai arkadaşının emeğinin olduğunu belirten Esenli, “Hepsinin emeği sayesinde bugün buradayız. Kültür varlıklarımıza uzun müddettir sahip çıkıyoruz. Bugün, bu bilinçlenmenin, bu kararlığının çok somut bir halkası.” diye konuştu.
Roma Büyükelçiliği vazifesini devraldığında bu belgeyi incelediğinde bunun ivme kazanması gereken bir bahis olduğunu anladığını anlatan Esenli, şöyle devam etti:
“Avukatımız Luca Brachi ile pek çok toplantı yaptık ve hukuksal boyutuyla ilgili benim de katkılarımla bir strateji belirledik. Bu stratejiyi Kültür ve Turizm Bakanlığımız uygun buldu ve uygulamaya koyduk. Bugün geldiğimiz noktada aslında kurumlarımız, bakanlıklarımız ortasındaki ortak çalışma kültürünün kıymeti inanılmaz ölçüde büyük. Bu kararlılığı biz alışılmış çok uzun müddettir sürdürüyoruz. 22-23 yıllık çalışmanın sonucunu almış bulunuyoruz.”
Bugün teslim aldıkları tarihi yazıta dair ayrıntıları da paylaşan Murat Salim Esenli, şunları kaydetti:
“Esasen bir anne ve babanın, iki oğlunun yaptığı hırsızlıktan duyduğu ıstırap ve pişmanlığın sonucu olarak hazırlattıkları bir kefaret yazıtı. Bu tapınağa sunuluyor. Bu içerik olarak da değişik. 1800 yıl evvel hırsızlığın kimsenin yanına kar kalmadığını görüyoruz, bugün 21. yüzyılda bu kıymetli eserimizi İtalya’dan alarak bütün dünyaya da göstermiş oluyoruz. Sayın Prof. Dr. Hasan Malay, kendisi de bu tip stellerin aslında Anadolu kültürünün, Anadolu’dan geçen birçok medeniyetin bir modülü olduğunu gösterebilmiş. Böylelikle biz de bu stele bugün sahip olabilmişiz. İşin yalnızca bürokratik, hukuksal istikametinin dışında bir de tarihi ve akademik boyutu var. Bunu da kesinlikle akılda tutmalıyız. Doğal ki memleketimizdeki bütün tarihi yapıtlara de bu niyetten hareketle sahip çıkmalıyız.”
Milliyet