Gün içerisinde yüzlerce kere yaptığımız bu süreç onlarca kas, kıkırdak ve kemik yapının uyumlu bir formda çalışması ile ortaya çıkan epeyce üst seviye bir işlev olup saniyeler içerisinde cereyan etmektedir. Besinlerin bu seyahati esnasında ortaya çıkan her türlü patoloji yutma zahmetine yol açabilmektedir.
Yutma zahmetinin nedenleri ortasında; takma dişler, ağzı ve diş yapısındaki bozukluklar, tükürük salınımındaki bozukluklar, yemek borusu ve mide kapakçıklarındaki deformasyonlar, felç, alzhimer, demans, ağız, gırtlak yahut yemek borusu tümörleri, kemoterapi, ışın tedavisi sayılabilir. Yutma zahmetine yol açan hastalıklar temel olarak 3 ana bölgeyi etkilemektedir. Bunlardan birincisi ağız bölgesidir. Yutmanın bu birinci kademesinde besinler çiğneme yolu ile yutulabilir hale getirilmekte olup lisan, dudaklar, dişler ve damak temel rol alan yapılarımızdır. Dolayısı ile bu yapıları ilgilendiren her türlü sorun yutma zahmetine yol açabilmektedir.
İkinci bölge yutak ve gırtlak bölgesidir. Yutmanın en değerli evresi olan bu basamakta ağzımızda çiğneme hareketleri ile yutulabilir hale getirilen besinler aşağı gerçek itilerek yemek borumuza yönlendirilmektedir. Bu basamakta besinlerin nefes borumuza kaçmaması yani aspire etmemek en kıymetli gayedir. Üçüncü bölge ise yemek borumuzdur. Besinlerin midemize transferini sağlayan bu yapıyı ilgilendiren her türlü patoloji de doğal olarak yutma zahmetine yol açmaktadır.
Bu 3 bölgeyi ilgilendiren her türlü sorun yutma zahmeti ile sonuçlanabilmektedir. Bu sorun kas, kemik ya da kıkırdak yapıları tutan bir hastalık olabileceği üzere bu yapıların uyumlu bir formda çalışmasını engelleyen nörolojik bir hastalık da olabilir. Yani özetle, yutma zahmeti epeyce geniş bir spektrumdaki hastalıklardan kaynaklanabilmektedir.
“Yutma zahmetinin nedenleri kesinlikle etraflıca araştırılmalıdır”
Her yutma sorunu olan hasta kesinlikle husus hakkında deneyim sahibi bir KBB doktoru tarafından görülmelidir. Yutma zahmetinin nedenleri kesinlikle etraflıca araştırılmalıdır. Rutin KBB muayenesinin ötesinde gırtlak ve yutak endoskopik olarak değerlendirilmeli ve gereken olgularda hastaya endoskopik muayene esnasında besinler yutturularak yutma işlevi gerçek vakitli olarak ta izlenmelidir. Baryumlu yutma çalışması (hasta yutarken çekilen seri filmler) kesinlikle yapılmalı ve gereken olgularda daha ileri seviye görüntüleme ve laboratuvar tekniklerine de başvurulmalıdır.
Tedavi teknikleri ortaya çıkaran sebebe bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Hudutlu bir küme hastada ilaç tedavilerinden yarar sağlanabilmektedir. Reflü ilaçları, motilite düzenleyici ilaçlar bu küme içerisinde sayılabilir. Kronik yutma sorunu olan hastalarda tedavide en değerli yardımcı formül yutma terapisidir. Besinlerin kıvamlarının değiştirilmesi, yutmada rol alan yapıların güçlendirilmesine yönelik özel antrenmanlar, yutma esnasında gerçekleştirilen birtakım özel hareketler üzere yaklaşımlarla yutma sorununun besbelli seviyede ortadan kaldırılması mümkündür. Kıymetli bir küme hastada da cerrahi yaklaşımların düzeltici tesiri olmaktadır.
Ağız kenarından salya akması, besinlerin genize ya da nefes borusuna kaçması, yemek borusu sorunları üzere noktalarda cerrahi tedaviler son derece yüz güldürücü sonuçlar vermektedir. Özetle, her yutma sorunu olan hasta kesinlikle mevzu hakkında deneyim sahibi bir KBB doktoru tarafından görülmelidir.
Milliyet
