Bursa’da tarihi Ulu Camii, Osmanlı Padişahı Yıldırım Bayezid tarafından 1400 yılında yaptırıldı. Yıllar içinde oluşan deformasyon sonucu elden geçirilmesi gereken tarihi ibadethane için 2006 yılında düğmeye basıldı. O periyot Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın (BTSO) takviyesini alan Ulu Camii Tamirat Donatım ve Bakım Derneği’nin öncülüğünde başlatılan onarım projesi dört yılda tamamlanırken, 1.4 milyon lira harcandı. Fakat yanlışlı uygulama nedeniyle tarihi minber kısmının kalbine adeta hançer saplanırken, 6 bin 666 kesimden oluşan çivisiz minbere sunta vidalar çakılıp camekan kısım yapıldı. Uzmanlar yanlışlığın düzeltilmesi için 10 yıl boyunca onlarca sefer teşebbüste bulunsa da minberdeki onarım felaketinin devam ettiği ortaya çıktı.
Kültür Varlıklarını Müdafaa Derneği Lideri, mimar ve mimari onarım uzmanı Serhat Şahin, Milliyet’e şu açıklamalarda bulundu: “Dünyada gibisi bulunmayan, yan taraflarında kainatın resmedildiği 6 bin 666 modülden müteşekkil çivisiz minber birinci etapta çözülerek onarımı yapılmak istendi. Uzmanlar ve müdafaa heyetinin itirazlarıyla bu istek durduruldu, fakat kanuna karşıt uygulamalar devam ederken vahim yanlışlar zinciri başladı. Onarım sponsoru camii derneği lideri ve devrin vakıf yetkilileri onarım devam ederken toplantı yaptılar. Dernek liderinin ısrarları ve vakıf yetkililerinin sözel bilgisi dahilinde son görünen biçimiyle minberde cam muhafaza uygulanmasına karar verildi. Muhafaza kanunlarına karşıt bir biçimde resmi müsaade alınmadan ve ilgili anıtlar muhafaza heyetinin uygulama müsaadesine ve onayına gerek duyulmadan, iki kişinin sözel keyfi kararlarıyla bu vahim tablo ortaya çıktı. Düzgün niyet bile olsa bu bir kabahattir. Hem de ağır cezada yargılanması gereken bir cürüm ögesidir. Daha da vahim olanı, 10 yıldır yapılan yanlışın bir türlü düzeltilmemesi.”
‘Çivi bile kullanılamaz’
İslam sanat yapıtlarındaki ahşap kündekari tekniğinde çivi bile kullanılamayacağını lisana getiren Serhat Şahin şöyle konuştu: “Cam muhafaza için resmî müsaade alınmadan anıtsal minberin ahşabına paslanmaz vida ankre edilmiş olması, hangi bilimsel temellere dayandırılarak yapıldı, bu açıklanmalı. Yıllardır devam eden bu vahim durumu görmezden gelip kaldırmaz ve cezasız bırakırsanız, diğer anıtsal yapılarınız da keyfi kararlarla daha vahim durumlara düşebilir. Ulu Camii’deki feci uygulama kabul edilemez. Anıtsal yapılar yap boz tahtası değildir. Keyfi ferdî kararlara bırakılamaz. Yetkililerin bu vahim durumdan vazgeçilip, ilgili uzmanlar nezdinde muhafaza heyetlerinden resmî müsaadeleri alarak bu mevcut uygunsuz muhafaza uygulamasının sökülmesi, alternatif müdafaa usullerinin derhal ele alınması gerektiğini hatırlatmak isteriz. Kabul ederseniz ki, yakın gelecekte ‘Hayrına onarım yapıyorum’ diyen bir diğer keyfi karar verici, Bursa Orhan Beyefendi Camii’nde, Konya Alaaddin Camii’nde, Beyşehir Eşrefoğlu’nda, Manisa Ulu Camii’nde yahut emsallerinde kanuna ve müdafaa kurallarına ters bunun üzere uygulamalar yapmaya kalkarsa ne olacak. Yok olabilecek ecdad yadigarı özgün sanat yapıtlarımızı nasıl geri getireceğiz.”
Milliyet
