ANKARA Milliyet – MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli, partisinin 100 unsurluk anayasa taslağı çalışmasını tamamladığını açıkladı. Yazımı tamamlanan yeni anayasa taslağında Lider ile birlikte iki Lider Yardımcısı’nın da seçimle gelmesi, Başkanlık Hükümeti programının Meclis’e sunulması öngörülüyor. Cumhuriyetin 100. yılında, “Parlamenter sistemle geriye gidiş değil, gelecek yüzyılı ulusal ve vizyoner bir bakışla kavrayan Türk tipi başkanlık sisteminin kökleşmesi, bunun yanı sıra huzuru, refahı, birlik ve kardeşlik bağlarını tahkim edecek yeni bir anayasa yazılmasının” maksat olduğunu söyleyen Bahçeli, taslağı evvel Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunacağını belirtti. Bahçeli, muhalefet partilerine de “milli uzlaşma” davetinde bulundu.
MHP önderi Bahçeli, partisinin genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında, 100 unsurluk anayasa taslağının ana sınırlarını açıkladı. Devletin yapısının, “üniter cumhuriyet” olduğuna özel vurgu yapan Bahçeli, “Türkiye Cumhuriyeti’nin temel unsurları ve kurucu ideolojisi çağın eğilim ve yönelimleri ne olursa olsun kıskançlıkla koruma edilmelidir” dedi.
‘Uzlaşmanın erdemi’
Bahçeli, her parti ve kesitten yeni anayasa teklifleri geldiğini anımsatırken, uzlaşma daveti yaparak şunları söyledi: “Önyargıların giyotinine, siyasi angajmanların mayınlı alanına ülkemizi teslim etmek vatan ve millet sevgisiyle elbet bağdaşmayacaktır. Şayet bir toplum kontratının hazırlanmasına güçlü vurgu yapıyorsak, evvel uzlaşmanın faziletine bağlanmamız, sübjektif değerlendirmelerin tutsaklığından da derhal sıyrılmamız gerekecektir. Sıkılı yumruklarla, ideolojik taassuplarla anayasa yapmak ne bugün ne de tarihte mümkün olmuştur. Siyaseti gladyatör arenasına dönüştürmek akıl harcı değildir. Bindiğimiz kısmı kesecek kadar ahmak olacak halimiz de yoktur. Artık uzlaşmak ve yeni bir anayasa hazırlamak ulusal vecibedir. Buna dudak bükenler, sırt dönenler, yapay kriz çıkaranlar, ipe un serenler, fuzuli mazeretlerle konuşmaya bile kapalı duranlar tarih ve millet huzurunda demokratik hesaba şimdiden hazır olmalıdır. Kaldı ki, bu değerlendirmemizin hilafına görüş beyan eden şimdi hiç kimse, hiçbir siyasi parti yahut sivil toplum kuruluşu da çıkmamıştır. Bugüne kadar yaşananlar cumhuriyetin 100. yılında ümit ettiğimiz ‘milli uzlaşma’ için tarihi bir fırsat kapısı açacaktır.”
Evvel Erdoğan’a
Bahçeli, hazırladıkları taslağını evvel Erdoğan ve Cumhur İttifakı’nın ana paydaşı AK Parti ile paylaşacaklarını, akabinde yapılacak müzakere ve görüşmeler doğrultusunda öbür partilere de götüreceklerini söyledi. Bahçeli, cumhuriyetin 100. yılı vizyonuyla hazırladıkları anayasa taslağının ana sınırlarını ve ideolojisini de şöyle açıkladı:
Ana sınırlarıyla MHP’nin anayasa taslağındaki teklifler
Birinci 5 husus tek unsur olarak motamot korundu
Anayasa, “Başlangıç, Genel Asıllar, Temel Hak ve Ödevler, Cumhuriyetin Temel Organları ve Son Hükümler” formunda dört kısım ve 100 unsurdan oluşacak.
Başlangıcı, 164 ülke anayasa başlangıçları incelenerek, Türk milletinin ortak kıymetlerini kucaklayacak formda yazıldı. Başlangıca, “Allah’ın lütfu, kardeşlik ruhu ve vatan sevgisiyle varlık bulmuş biz Türk Milleti” düsturu ile giriş yapıldı.
Birinci beş unsurda düzenlenen, “Devletin formu ve nitelikleri” motamot korunarak birinci hususta ele alındı. Hususun son fıkrasında, “Bu unsur değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez” denildi.
2. kısımda “Temel Hak ve Ödevler” düzenlendi. Birinci kısımda tüm haklara dair ortak rejimi belirleyen “Genel Hükümler”, 2. kısımda “Haklar ve Hürriyetler” başlığı ile temel hak ve hürriyetler “sınıflandırılmadan” en geniş formda teminata kavuşturuldu. Temel haklara dair genel rejimde “Hakların bütünlüğü” yaklaşımı temel alındı. Sınırlama rejimi tek bir unsurda düzenlendi. Temel hak ve hürriyetlerin korunması kenar başlığı altında yeni bir unsur eklendi. Hakları düzenleyen tüm unsurlardaki sınırlama sebepleri kaldırıldı. Temel hak ve hürriyetlerin kapsamının, taraf olduğumuz insan hakları mukaveleleri baz alınarak kanunla belirlenmesi öngörüldü.
Meclis Başkanı’na ‘arabulucu’ misyonu
3. kısımda “Cumhuriyetin Temel Organları”, yasama, yürütme ve yargı başlıkları ile düzenlendi. Yasama organı için “Milli birliği sağlama” , yürütme için “Kurumsallaşmış başkanlık sistemi”, yargı için “Bağımsız ve tarafsız yapılanma” anlayışı ön plana çıkarıldı. Bu kapsamda TBMM Başkanı’na “tarafsız konumuyla” ulusal uzlaşmanın sağlanmasında ve siyasi krizlerin tahlilinde arabuluculuk fonksiyonu yüklendi. TBMM’nin yetkileri; kanun üretiminde, antlaşmaların onaylanmasında ve sona erdirilmesinde, bütçenin kabulünde, anayasal kurum ve kuruluşlara üye seçmede, Meclis soruşturması açılmasında kuvvetlendirildi. Milletvekillerinin dokunulmazlığıyla, milletvekilliğinin düşme sebeplerine dair belirsizlikler giderildi. Anayasa değişikliklerini halkoyuna sunma konusunda TBMM’ye yetki verildi.
Lider yardımcıları seçilmiş olmalı
Yürütme organı “Başkan” ve “İdare” halinde iki başlık altında düzenlendi. Başkanlık sistemi, yeni anayasa bütünlüğü içinde “kurumsal yapıya” kavuşturularak, Lider ile birlikte iki Lider Yardımcısı’nın seçilmesi öngörüldü. Başkanlık Kabinesi anayasal statüye dahil edildi, Başkanlık Hükümet Programı’nın Meclis’e sunulması usulü getirildi. Başkanlık Kararnameleri ile kanunların münhasır yetki alanları çatışmayacak biçimde belirlendi.
Türkiye’nin üniter yapısına uygun olarak, yönetimin kuruluşunda “kanunilik ilkesi” sağlam ve sağlıklı bir içeriğe taşındı. Üniter devlet unsuruna anayasada açıkça yer verilerek, idari yapılanmada “il esası” korundu.
Türkiye Liyakat Kurumu önerisi
Anayasal kurumlardan Atatürk, Kültür, Lisan ve Tarih Kurumu varlığını sürdürürken, Diyanet İşleri Başkanlığı, “Türkiye Diyanet Kurumu” olarak yine yapılandırıldı. YÖK’ün oluşumunda TBMM’nin yetkileri artırıldı. Yeni bir kurum olarak “Türkiye Liyakat Kurumu” önerildi ve Türkiye Merkez Bankası anayasal kuruluş haline getirildi.
Yargı organının yapılanmasında, “Yargı ayrılığı sistemi” devam ettirilerek, Yargıçlar ve Savcılar Şurası, “Yargı Yüksek Kurulu” ismiyle yine ele alındı. Avukatlık ve arabuluculuk mesleklerine anayasal statü tanınırken, AYM yüksek mahkeme değil, özel statüde düzenlendi. Şanlı Divan yargılaması ve siyasi parti kapatma davaları “Yüce Divan” ismiyle oluşturulan yeni bir mahkemeye verildi. Sayıştay ve Yüksek Seçim Kurulu’nun statüsü “yüksek mahkeme” olarak açıklığa kavuşturuldu.
Aşı daveti
Bahçeli, açıklamasında, salgın sürecinde CHP ve YETERLİ Parti’nin palavralarının toplum nezdinde prestijsiz kaldığını, karalama kampanyasına aldanacak kimsenin olmadığını kaydetti. Vatandaşlara aşı yaptırma konusunda telaş ve kaygıya kapılmamaları daveti yapan Bahçeli, aşıların tedariki konusunda da düşünce yaşanmadığını, siyasi rant devşirmek için fırsat kollayanların hezeyanı ve arka niyeti olduğunu öne sürdü.
Milliyet
