Salgına karşın konuttan çıkanların sayısı arttı
Genel olarak meskende kalmaya dikkat ediyoruz. Dışarı çıkanların çoğunluğu zarurî nedenler ile çıkıyor. Lakin öte yandan bir müddettir mecburî olmayan nedenler ile konuttan çıkanların oranında bir artış gözlemliyoruz. Yaz aylarındaki oranlara geri dönmemiş olsak da sonbahardaki düzeyine ulaştık. Sokağa çıkma kısıtlamalarına karşın gözlemlenen bu artış dikkat alımlı.
Yükle meskende kaldığımız bu aylar boyunca internet hayatımızda daha fazla yer kaplamaya başladı, neredeyse her iki bireyden biri interneti kendisi için vazgeçilmez olarak görüyor. Yüksek eğitimlilerde bu oran daha da yüksek. Yaklaşık her on bireyden sekizi için salgın periyodunda internet kullanımı artmış durumda.
Yüz yüze görüşemediğimiz için interneti irtibat emelli olarak ağır bir halde kullanıyoruz. Her dört şahıstan üçü ferdî gayeli olarak imajlı görüşmelerinin, her iki şahıstan biri de iş gayeli manzaralı görüşmelerinin sıklığının arttığını belirtiyor.
Yeniden salgın telaşı ile perakende noktalarına daha seyrek gitme eğilimi alışverişte de bir dönüşüme yol açıyor. Vatandaşların yarıdan fazlası bu periyotta daha fazla online alışveriş yapmışlar. Bunu bizim e-ticaret hacmini takip ettiğimiz ana araştırmamızla da teyit ediyoruz. Büyük yıkımlar artlarında iz bırakıyorlar, bu yeni durumun salgın sonrasında da genel olarak kalıcılaşması şaşırtan olmayacak.
Zarurî olmayan muhtaçlıklar için dışarı çıkanların oranı arttı
Salgının birinci devirlerinde uygulanan kamusal önlemler ile ferdî olarak konutta karantinada kalma eğiliminin güçlü olması nedeniyle zarurî olmayan gereksinimler için dışarı çıkanların oranı düşüktü. Olağanlaşma süreci ile bir arada bu eğilim değişti ve toplumun yarısı zarurî olmayan gereksinimler için dışarı çıkmaya başladı.
Artan hadise sayılarının tesiriyle aralık periyodunda vatandaşların tekrar meskene kapandıklarını gördük, en azından toplumun büyük kesitinin. Şubat ortası periyoda geldiğimizde ise mecburî olmayan muhtaçlıklar için dışarı çıkanların oranı ocak başından bu yana 7 puanlık bir artışla %38 olarak gerçekleşti.
Soru 1: Son 1 haftadır rastgele bir nedenle konuttan hiç çıktınız mı?
Soru 2: Son 1 haftadır konuttan ne gayeyle dışarı çıktığınızı belirtir misiniz?
Salgın birçok alanda davranış değişikliğine yol açtı
Salgın günlük hayatın bir çok alanında davranış değişikliğine yol açtı, şimdi kıymetlerimize ne kadar tesirde bulunduğunu söylemek için erken olabilir ancak tavırlarımızı şekillendirdiği aşikar. Son devir araştırmamızda internetin vatandaşlar için ne kadar kıymetli olduğunu anlamaya yönelik bir soru yönelttik. Buna nazaran toplumun neredeyse yarısı (%46) internetsiz bir hayatı düşünemiyorlar. Bu oran yükseköğretim mezunları ortasında daha yüksek (%57). Öte yandan ilköğretim ve altı eğitim düzeyine sahip bireyler ortasında da interneti vazgeçilmez olarak görenlerin oranının yüksek olduğunun altını çizmek gerekir (%45).
Soru: Bugünlerde internet hakkındaki görüşünüzü aşağıdakilerden hangisi en iyi açıklar?
Salgınla birlikte her iki vatandaştan birisinin internet kullanımı önemli derecede artmış
Soru: Koronavirüs salgını öncesine kıyasla, son vakitlerde aşağıda yer alan online davranışları yapma sıklığınız değişti mi birebir mı kaldı?
Çalışanların yarısı iş emelli imajlı görüşmeyi daha fazla yaptıklarını belirtiyor
Soru: Koronavirüs salgını öncesine kıyasla, son vakitlerde aşağıda yer alan online davranışları yapma sıklığınız değişti mi, tıpkı mı kaldı?
Online alışveriş derecede artış göstermiş
Soru: Koronavirüs salgını öncesine kıyasla, son vakitlerde aşağıda yer alan online davranışları yapma sıklığınız değişti mi tıpkı mı kaldı?
Salgın nedeniyle konutta geçirilen müddetin önemli bir halde artmasıyla birlikte mesken içinde yapılan faaliyetler de bundan etkilendi. Hem internet kullanan hanelerin sayısında artış oldu hem de bireylerin internet kullanmaya ayırdıkları müddet arttı. Vatandaşların yarısı salgın başladığından bu yana genel olarak internet kullanımlarının önemli derecede arttığını söz ediyor (%50), dörtte birinin ise internet kullanımı kısmen artış göstermiş (%28). Aile, akraba ve arkadaşlar ile yüz yüze görüşemek bu periyoda damgasını vurdu fakat internet sayesinde bireyler yakınlarıyla manzaralı görüşebildi. Bireylerin dörtte üçü bu periyotta daha fazla ferdî maksatlı manzaralı görüşme yaptıklarını tabir ediyor. Çalışanların %41’i yeniden salgın başladığından bu yana iş maksatlı görüntü konferansı daha fazla yapıyor. Gelecek devirde bilhassa büyükşehirlerde yüz yüze toplantı yerine görüntü konferans yapma eğiliminin devam edip etmeyeceği merak konusu.
Salgın birçok kesimi olumsuz etkilerken online ticaret bu süreçte yıldızı parlayan bir dal oldu. Vatandaşların yaklaşık üçte biri artık çok daha fazla, dörtte biri ise kısmen daha fazla online kanallardan alışveriş yapıyor. Bu alışkanlıkların ne kadarının salgın sonrasında da devam edip etmeyeceğini önümüzdeki günler göreceğiz.
Koronavirüs Salgını ve Toplum: Genel Kamuoyu Araştırması 12-16 ŞUBAT 2021
Milliyet