1960’lı yıllar tüm dünyada savaşın tesirlerinin ortadan kalktığı, yeni sanat ve film akımlarının doğduğu ve küreselleşmenin hızlandığı yıllar olarak yaşandı. Bu mühlet zarfında Alfa Romeo, ortaya koyduğu modellerle film ve spor dünyasında tanınmış simalarla birlikte anılmaya devam ederek şöhretini perçinledi. Bu ünlü modellerden Alfa Romeo 1600 Spider “Duetto”, yüzlerce sinema ve TV hikayesine dahil olarak kısa müddette bir kült haline geldi. Aktör Dustin Hoffman’ın, “The Graduate” sinemasında Simon & Garfunkel’in müziği eşliğinde büyük bir süratle bir Duetto’yu sürme sahnesi hafızalara kazındı. Bununla birlikte film dünyası dışında, spor dünyası da Spider büyüsünün tesiri altına girdi. Dünya ağır siklet boks şampiyonu Muhammed Ali de Duetto sahibi olan ünlüler arasındaydı. Araç; “Kelebek üzere uçar, arı üzere sokar” sloganının yansıması olarak “Ali Bee” formundaki kişisel plakasıyla ünlü boksörle özdeşleşti.
Pazarlama dehası Hoffman
Alfa Romeo Spider “Duetto’nun” selefi olan Giulietta Spider’ın hikayesine bakıldığında, birinci olarak Nazizm tarafından Avusturya’yı terk etmeye zorlanan eski yarış pilotu Hoffman’ın büyük rol oynadığı görülüyor. İş kişisi olan Max Edwin Hoffman, bu terk edişin akabinde birkaç yıl içinde Avrupalı araba üreticilerinin Amerika’daki en kıymetli ithalatçısı haline geldi. Bir ticaret kişisi olmasının dışında Hofmann, pazarla ilgili derin bir bilirkişi haberine de sahipti. ABD’de ticari siyasetlerle ilgili olarak tavsiyelerde bulundu ve muayyen araba modellerini talep ederek kişisel versiyonlar önerdi. Ayrıyeten sadık bir hayran kitlesi oluşturan ve hisleri harekete geçiren Giulietta Spider üzere çok kıymetli spor araba modellerinin üretilmesine ön ayak oldu. Velev Hofmann, 1954 yılında Giulietta Sprint modelinin pazara sunulmasının akabinde Alfa Romeo’dan bu kişisel modeli talep etti. Pasifik sahilleri için son nokta makul bir araba olacağını hisseden başarılı iş kişisi, Hollywood’da yaşayan herkesin beğenisini kazanacağından emin bir biçimde, aracın son dizaynlarını dahi görmeden birkaç yüz adet satın almaya hazır olduğunu markaya iletti.
“Güzel genç hanımefendi” vurgusu
Hoffman, Alfa Romeo başkanları Quaroni ve Rudolf Hruska’yı ikna etmeyi başararak bu projeyi başlattı. Mevzuyla ilgili Bertone ve Pinin Farina olmak üzere iki değerli dizayncı arasında adeta bir yarışa girildi. Bertone’nin dizayncısı Franco Scaglione’nin hayat verdiği “2000 Sportiva” konsepti; sivri burun tasarımı, aerodinamik farları ve art yüzgeçleri ile epeyce dikkat çekti. Pinin Farina’nın teklifini ise Franco Martinengo tasarladı ve şık hatları ile klasik istikrarı nedeniyle bu çalışma tercih edildi. Pinin Farina’nın “Güzel genç bir hanımefendi” olarak tanımladığı araba, girişimin başlangıç aşamasında panoramik bir ön cama ve sürgülü yan camlarla sahipti. Başkaca kapı içinde tutamak olmadan ip ile açılması da dikkatleri kendisinde topladı. Daha sonra klasik bir ön camın yanı sıra sıradan yan camlar, donanımlı kapı panelleri, katlanır tavan sistemi, dış kapı kolları ve yeni bir iç mekanlar devreye alındı. Tasarlanan bu safkan spor araba konsepti, etkileyici bir performans ile tamamlandı ve Spider’a Giulietta’nın motoru uyarlandı. 1.290 cc hacimli sıralı dört silindirli 65 HP güç üreten motor, 155 km/s maksimum sürate imkan tanıdı. 1958 yılında satışa sunulan 80 HP gücündeki Spider Veloce gibi daha güçlendirilmiş versiyonlar da yıllar içerisinde pazara sunuldu.
Made in Italy damgası
Esnek, genç, süratli ve hoş tanımlamalarıyla Giulietta Spider, film dünyasında nispeten tanınan oldu. Direktör Fellini “La Dolce Vita” sinemasında bu arabası kullandı. Antonioni ise “The Eclipse” sinemasında Alain Delon’un arabası olarak tercih etti. Spider, kısa vadede ünlü kişiler tarafından sevilen ve herkesin dilek ettiği sembol haline geldi. Giulietta Spider için bir varis tasarlamanın devranı geldiğinde Luraghi ve ekibi, kavi bir sürece gireceklerinin bilinciyle kapsamlı bir çalışma süreci içerisine girdiler. Giulietta üzere bir karizmada tasarlanması gereken arabanın, ses getirecek bir tanıtımla yapılması hedeflendi. Böylelikle ABD lansmanı için şov, spor ve moda dünyasının en seçkin isimlerinin davet edildiği lüks bir transatlantik gemi çeşidi düzenlendi. Gemide Vittorio Gassman, Rossella Falk ve soprano Anna Moffo dahil olmak üzere 1.300 VIP seviyede misafir bölgelerini aldı. İtalyan yolcu gemisi Raffaello, Cenova’dan New York’a geçerken sinema şenliği vesilesiyle Cannes’da bir mola verdi. Yeşil, beyaz ve al olmak üzere üç adet yeni Spider, tüm yolculuk boyunca bu gemide sergilendi. Bu gösterişli tanıtımın akabinde Alfa Romeo, Spider’ın İtalyan üretimi olduğunu vurgulayacak formda muhabere kampanyalarını uzun yıllar sürdürmeye de devam etti.
Giulia’ın teknik mirası Spider’da!
Alfa Romeo Spider 1600, dingil arası 2.250 mm’ye kısaltılan Giulia’nın platformu üzerine inşa edildi. Teknik yapı ise Sprint GT’nin evrimi olan çağdaş Giulia Sprint GT Veloce modelinden aktarım edildi. Araç 108 HP güç üreten 1.570 cc hacimli çift eksantrikli sıralı 4 silindirli, hafif alaşımlı bir motorla lanse edilmişti. Arabanın tartısı 1000 kg’dan azdı ve 185 km/s maksimum sürate ulaşabiliyordu.
Duetto ismi nereden geldi?
Efsane Spider’a isim bulunması konusunda ise tüm Avrupalı bayilerle işbirliği yapılarak armağanlı bir yarış düzenlendi. Kazanan isim “Duetto” oldu ancak birebir ismi kullanan bir çikolatalı bisküvi markası nedeniyle isim haklarında sıkıntılar oluştu. Bu nedenle araba “Alfa Romeo Spider 1600” olarak lanse edildi. Duetto ismi art planda kalsa da hayranlar tarafından asla unutulmadı ve takma isim olarak kullanılmaya devam etti. Velev Duetto ismi dışında Spider, farklı isimlerle de özdeşleşti. Dizayncı Battista Pinin Farina’nın son şaheseri olan 1966 Spider; yuvarlak ön ve art kısmı, dışbükey kenarları ve çok alçak omuz çizgisi ile oluşturduğu elips biçimi nedeniyle “Cuttlefish Bone-Mürekkepbalığı Kemiği” olarak anıldı. Bir başkasıysa aerodinamik art dizaynıyla dikkat çeken 1969 “Coda Tronca-Kısa Arka” oldu. Rüzgar tünelindeki uzun soluklu denemeler sonucu şekillendirilen 1983 tarihli “Aerodinamica” ve 1989 yılında son nesil “IV Serisi” isimleri başkaca kullanıldı. Spider, IV serisi ile düzgün hatlara ve aerodinamik bir gövdeye sahip olmakla birlikte tıpkı devranda tasarım lisanıyla modelin köklerine dönen bir araba oldu.
Hem performans beklentilerine hem de göz zevkine hitap ederek milyonların izlediği film sinemalarında rol alan Alfa Romeo Spider “Duetto”, dört nesil boyunca 28 yılda 124 bin adedin üzerinde üretildi ve en uzun müddet üretimde kalan Alfa Romeo modeli olarak tarihe geçti.
Milliyet