Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen Ulusal Uzay Programı tanıtım toplantısında konuştu. Türkiye’nin 10 yıllık uzay maksatlarını açıklayan Erdoğan, özetle şu bildirileri verdi:
TÜRKSAT 6A: Geçtiğimiz ay başında başarılı formda uzaya fırlattığımız Türksat 5A uydusuyla uydularımızın sayısını 4’e yükselttik. İnşallah birinci haberleşme uydumuz Türksat 6A’yı da 2022’de uzaydaki yörüngesine yerleştireceğiz.
ÇILGIN TÜRKLER: Tüm dünyanın gözü üzerimizde. Niçin bu kadar saldırıyorlar? Çılgın Türkler geliyor.
CEZAYİR’İN HESABINI VER: Şu anda bakıyorum da Fransa’nın başındaki zat durmadan bana saldırıyor. Yahu senin benimle ne işin var? Sen evvel Cezayir’in hesabını ver! Senin büyüklerin Cezayir’de 1 milyon insanı öldürdü, onun hesabını ver. Sen evvel Ruanda’nın hesabını ver, yüzbinlerce insanı öldürdün. Fakat Türk’ün ve Türkiye’nin ne de ecdadımızın geçmişinde bu türlü bir şey kelam konusu değil.
AY’A BİRİNCİ TEMAS: Ulusal uzay programındaki birinci ve en değerli amacımız Cumhuriyetimizin 100. yılında Ay’a birinci teması gerçekleştirmektir. İnşallah Ay’a gidiyoruz. Hazırlıklarına başladığımız Ay programı ile bu maksadı iki basamakta tamamlamayı planlıyoruz. Birinci etapta 2023 sonunda yakın dünya yörüngesinde ateşleyeceğimiz ulusal ve özgün hibrit roketimizle aya ulaşarak sert iniş gerçekleştireceğiz. Uzay aracımızı yakın yörüngeye çıkaracak birinci fırlatmayı milletlerarası işbirliği ile hayata geçireceğiz. Hem Aya ulaşmayı başaran ülkelerden biri olacak hem de ikinci kademe Ay misyonu için gerekli bilgileri toplamış olacağız. 2028 yılında ikinci kademede ise aracımızı yakın yörüngeye çıkaracak birinci fırlatmayı bu defa kendi ulusal roketlerimizle planlıyoruz. Aya yumuşak iniş gerçekleştirdiğimiz bu basamakta ayda bilimsel faaliyetler yapabilen sayılı ülkelerden biri pozisyonuna geleceğiz.
ALT SİSTEMLERDE TİCARİLEŞME: Fırlatma, roket ve denetim teknolojilerindeki atılımlarımız kaldıraç misyonu görecektir. Bu program yüksek radyasyona sağlam teçhizattan haberleşmeye, otonomiden yapay zekaya kadar bir çok alandaki çalışmaya taban oluşturacak. Yerli ve ulusal olarak geliştirdiğimiz alt sistemlerin ticarileştirilmesinin önü açılacaktır.
TEK BİR ULUSAL ŞİRKET: Ulusal uzay programındaki ikinci amacımız yeni jenerasyon uydu geliştirme alanında dünya ile rekabet edebilecek ticari bir marka ortaya çıkarabilmektir. Uydu üretim kabiliyetlerini, Türkiye Uzay Ajansı uyumunda kurulacak olan tek bir ulusal şirket bünyesinde birleştireceğiz. Uydu ve uydu alt sistemlerinin faaliyetlerini tek çatı altında toplayarak hem uydu üretim süreçlerinde tam eşgüdümü yakalayacak, tüm imkanlarımızı daha verimli biçimde kullanacağız. Rekabet gücümüzü artırarak, dünyadaki uydu pazarından daha fazla hisse elde etmeyi planlıyoruz. Tek elden yürüteceğimiz yerli uydu geliştirme programlarıyla yeni uydu gereksinimlerimizi çok daha verimli bir biçimde gidereceğiz.
HASSAS NAVİGASYON: Üçüncü maksadımız Türkiye’ye ilişkin bir bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi geliştirmektir. Sivil ve askeri maksatlı navigasyon gereksinimleri için dünyada sırf 6 ülke sahip. Uyduları yer sistemleriyle kullanarak yenilikçi prosedürle oluşturacağımız kendi bölgesel konumlama sistemi sayesinde dışa bağımlılıktan kurtulacağız. Savunma, tarım, şehircilik ve otonom araçlar başta olmak üzere kendi hassas navigasyon uygulamalarımızı gerçekleştireceğiz.
UZAYA LİMAN İŞLETMESİ: Dördüncü maksadımız, uzaya erişimi sağlamak ve bir uzay limanı işletmesi kurmaktır. Uzayda bağımsız güç olmanın yolu uzaya erişimden geçiyor. Yerli ve ulusal roketlerimizi dünya yörüngesine ağır ve yararlı yük taşıyabilecek olgunluğa eriştirmemiz gerekiyor. Türkiye’nin coğrafik pozisyonu, ticari yararlılık bakımından yararlı yük taşıyacak uzay işletmesi kurmaya şu an prestijiyle uygun değildir. Uzay limanımızı uygun coğrafyalardaki dost ve müttefik ülkelerle kurmayı planlıyoruz.
UZAY HAVASINA ÇALIŞMALARI: Beşinci amacımız, uzay havası ya da meteorolojisi olarak tanımlanan alana yatırım yaparak uzaydaki yetkinliğimizi arttırmaktır. Kablosuz yayınlar, haberleşme ve navigasyon sistemleri, elektrik şebekeleri, petrol boru çizgileri uzaydaki değişimden önemli ziyanlar görüyor. Tüm bunları izlemek için, uzay havasına yönelik çalışmalar yürüteceğiz.
GÖZLEMEVLERİ: Altıncı gaye, Türkiye’yi astronomik müşahedeleri ve uzay objelerini yerden takibi konusunda daha iyi düzeylere ulaştırmaktır. Objelerin kayıt altına alınmasına katkı sunacağız. TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi ile Doğu Anadolu Gözlemevi’ni entegre ederek tek bir ulusal araştırma haline dönüştüreceğiz. Yerleştireceğimiz radyo teleskoplar sayesinde bilim insanlarımız sırrı hala çözülememiş süratli radyo patlamalarını çalışabilecek. Bu teleskopları tasarlayabilecek mühendislerimiz derin uzay programımızın haberleşme altyapısını da temelini atacak.
UZAY SANAYİ EKO SİSTEMİ: Yedinci gayemiz ülkemizde uzay sanayi eko sistemini daha da geliştirmektir. Savunma sanayiinde elde ettiğimiz muvaffakiyetleri uzay alanına taşıyacağız.
UZAY TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ: Sekizinci gaye bir uzay teknoloji geliştirme bölgesi kurmak. Türkiye’yi uzay teknolojilerin alt bileşenlerini ticari olarak rekabet edilebilir formda üretebilen bir ülke pozisyonuna getireceğiz. Bu emelle ODTÜ bünyesinde yerli ve yabancı yatırımcılara mesken sahipliği yapacak bir uzay geliştirme bölgesini kuracağız. Özel bölümün öncü güç olarak konumlandıracağımız TUA’ya da mesken sahipliği yapacak bu merkezin yerini belirledik.
UZAY ALANINDA İNSAN KAYNAĞI: Dokuzuncu gayemiz uzay alanında aktif ve uzman insan kaynağımızı geliştirmek. Uzay seyahatimizin da vazgeçilmezi insandır. Çocuk, genç, araştırmacı, bilim insanı, müteşebbis, teknisyen, mühendis ve öbür bölümleriyle toplumumuzda uzay farkındalığını arttırmak için ne gerekiyorsa yapacağız.
Gözümüz uzayda
Erdoğan, “Madem ki bir vatandaşımız uzaya girecek, artık astronot ya da kozmonot sözlerine Türkçe karşılık bulmak gerekiyor” diyerek dilbilimcilere davette bulundu. Erdoğan, “Devlet ve millet ele le verecek, göklere en çok yakışan ay yıldızlı bayrağımızı hak ettiği yerlere taşıyacağız. Ayağımız dünyada, gözümüz uzayda olacak. Kökümüz dünyada, kısımlarımız göklerde olacak” dedi.
‘Bir Türkü uzaya göndereceğiz’
“Onuncu ve son amacımız, bir Türk vatandaşını uzaya göndermektir” diyen Erdoğan, şöyle devam etti: “Eminim ki birçok kişi bu hayali kurarak büyümüştür. Hatta tahminen aranızda hala bu hayalini sürdürenler var. Hatta tahminen bayanlardan bile ben adayım diyenler vardır. Pelin Çift diyor ki, ben adayım. Uzaya bir vatandaşımızı göndermeyi turistik bir seyahat olarak değil gelecek jenerasyonlara yol gösterecek bilim misyonu olarak tasarlıyoruz. Uzaya gitme niteliklerine sahip bir kişiyi gönüllüler ortasından seçerek gerekli eğitimleri almasını sağlayıp uzaya göndereceğiz. Bu sayede bilimsel deney yapma imkanına kavuşacağız.”
Milliyet
