Türkiye’de birinci koronavirüs olayının 11 Mart 2020’de görülmesinin akabinde pandemi önlemleri kapsamında işyerlerine yönelik kapatma kararı da 16 Mart 2020’de uygulamaya konulmuştu.
11 Mayıs 2020’den itibaren de kademeli olağanlaşmaya geçilmişti. Koronada ikinci dalga üzerine Kasım 2020’de tekrar iş yerleri süreksiz olarak kapatılmıştı.
Hadise sayısındaki seyre nazaran 2 Mart 2021’de ise ikinci olağanlaşma periyodu başlamıştı. Bunun üzerine sağlanan takviyelerle ilgili de yeni kararlar alındı.
HAZİRAN 2021’E KADAR
Posta’da yer alan habere nazaran korona periyodunda hem patron hem de çalışanı rahatlatmak emeliyle birinci kere 26 Mart 2021’de 3 ay mühlet için devreye alınan ve aralıklarla uzatılan Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ), 31 Mart 2021’de sona eriyor.
KÇÖ’nün bitiminden itibaren patronun imdadına olağanlaşma takviyesi yetişecek. Temmuz 2020’de uygulamaya konulan olağanlaşma takviyesi de Haziran 2021’e kadar sürecek. Gereksinim halinde, Cumhurbaşkanı Kararı’yla olağanlaşma dayanağının tekrar uzatılması gündeme gelebilir.
PERSONEL BAŞINA 1.341 LİRA
Olağanlaşan patronlara emekçi başına günlük 44.72 lira, aylık 1.341 liraya kadar takviye sağlanacak. Olağanlaşma dayanağı yalnızca özel kesim patronlarına ilişkin işyerlerine veriliyor.
Daha evvel kısa çalışmayı yahut fiyatsız müsaadesi sona erdirip olağanlaşma takviyesi alan sonra tekrar kısa çalışma ya da fiyatsız müsaade uygulamasına geçen patronlar, evvelki ve sonraki toplam dayanak müddeti 6 aya tamamlanıncaya kadar yine olağanlaşma takviyesi alabilecek.
ÖBÜR NELER VAR?
NAKDİ FİYAT ÖDEMESİ: İşten çıkarma (fesih) yasağı 17 Mayıs’a kadar sürüyor. Patron, fesih yasağı periyodunda çalışanı fiyatsız müsaadeye çıkarabiliyor. Bu durumda devlet fiyatsız müsaadeye çıkarılanlara, KÇÖ ve işsizlik maaşı alamayanlara ayda 1.431 lira nakdi fiyat takviyesi veriyor.
TEKRAR İŞE ALIM: Sigortalı yahut sigortasız çalıştırmakta olup 1 Ocak 2019-17 Nisan 2020 tarihleri ortasında işten çıkardığı çalışanını yine işe alan patronlara işten çıkarma yasağı müddetince günlük 53.67 lira, aylık 1.610 lira ödenecek.
EK İSTİHDAM: Ocak 2019-Nisan 2020 periyodunda en az emekçi çalıştırdığı aydaki emekçi sayısına ek olarak yeni işçi alan işverene, işten çıkarma yasağı mühletince emekçi başına günlük 53.67 lira lira ödenecek. Aylık ödeme 1.610 lira oluyor.
TÜM İŞ YERİNDE 75 LİRA: 2020 yılında emekçi sayısına bakılmadan tüm iş yerlerinde emekçi başına aylık 75 lira olarak uygulanan minimum fiyat dayanağı bu yılın sonuna kadar devam edecek.
MÜRACAAT NASIL YAPILIR?
Olağanlaşma takviyesinden yararlanmak için ‘e-SGK/ işveren’ sistemi üzerinden ‘4447 sayılı kanun süreksiz 26’ncı unsur desteği’ menüsü seçilerek müracaat yapılıyor. Patronlara kısa çalışmada kaldıkları mühlet 6 ayı geçmemek üzere, 30 Haziran 2021 tarihine kadar olağanlaşma dayanağı verilecek.
Bu kapsamda SGK’ya ödenecek primler konusunda mahsuplaşma yapılacak. Kısa çalışma için şu ana kadar 30 milyar lira kaynak aktarıldı. Türkiye’de 1.9 milyon işyeri bulunuyor. Yüzde 26’sı KÇÖ için başvurdu. Yani 4 işletmeden yalnızca 1’i kısa çalışmadan yararlandı.
Milliyet