Koronavirüs salgını, global bir sıhhat krizinde dünyada tüm hudutların aylar ve hatta yıllarca kapanabileceğini acı bir formda gösterdi.
Ekonomiler, bugüne kadar görülmemiş yaralar alırken, ülkeler bu ‘dersle’ geleceğe hazırlanıyor. Odaklanılan temel noktalardan birisi de kuşkusuz riski en aza indirme çabası. Avrupa’nın dev alım kümeleri, dünyada tedarik merkezlerini çeşitlendirme yoluna giderken, üretim kanallarını da tekrar emsal halde dağıtmaya başlıyor.
Dünyada her bölgeden 10 – 15 ülke merkezi bir yapıya kavuşturulmak üzere öne çıkıyor. Türkiye de bölgesinde bu merkez ‘üretim – tedarik’ ülkelerinden biri olarak konumlandırılıyor. Bilhassa Avrupalı şirketlerin yeni yatırımlarının şekilleneceği gelecek 5 yıl için, Türkiye’nin cazibesi artıyor.
İşin yarısı burada
Global ticaret hacminin neredeyse yarısına denk gelen 30 trilyon dolarlık bir alana 4 saate kadar uçuş uzaklığıyla erişebilen Türkiye’nin üs olarak belirlenen ülkelerden olmasıyla yatırım haberleri de geliyor.
2021 yılının daha somut gelişmeleri göstereceğini belirten KPMG Türkiye Danışmanlık Kısmı Lideri Müşfik Cantekinler, iktisat ve hukukta başlatılan ıslahat periyodunun bu sürece çok olumlu tesirleriyle dönüşünün olacağını vurguladı.
Yerli ve milletlerarası yatırımcılara Türkiye’ye yatırım daveti yapan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, memleketler arası yatırımlarla ülkeyi bir yatırım, üretim ve teknoloji üssü yapacaklarını vurgulayarak, yatırım ortamının daha da iyileştirileceği, öngörülebilirliğin daha da artırılacağı, yatırımcıların beklentilerinin daha yüksek seviyede karşılanacağı bir ortamın tesisi için gereken tüm adımların atılacağına vurgu yapıyor.
Neden Türkiye ön plana çıktı?
KPMG Türkiye Danışmanlık Kısmı Lideri Müşfik Cantekinler, “Türkiye, Avrupalı bir ülke olarak Avrupa’dan daima yatırım çekti ve bu artarak devam edecek” derken, bunun nedenlerine ait şunları lisana getirdi:
“Bölgesi ve stratejik özellikleriyle esasen Avrupa için bir vazgeçilmez… Son yıllarda, bilhassa ucuz personellik nedeniyle tercih edilen Uzakdoğulu ülkelerin iş yapış biçimleri aslında Avrupa’ya uygun değil. Pandemi de bu uyumsuzluğu ve tek bir bölgeye ağırlaşmanın risklerini çok iyi gösterdi. Türkiye ayrıyeten rekabetçi bir ülke. Âlâ bir üretim kültürümüz var. Çağa uygun ve kaliteli. Mavi yakamız nitelikli…”
KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Önderi Gökhan Kaçmaz ise, “Tek bir yere dayanan yüksek montanlı üretim, çok büyük risk demek. Bu nedenle çeşitli bölgelerde; Türkiye, Brezilya, Polonya, Endonezya üzere alternatif merkezler öne çıkacak. Gelecek 5 yıl yatırımın tarafı Türkiye olabilir, kapılar sonuna kadar açık” dedi.
Islahat çalışması nasıl yansıyor?
Mevzuat ve iktisat tarafında öngörülebilirliğin yabancı yatırımcılar için ehemmiyetine dikkat çeken Müşfik Cantekinler, Türkiye’nin bu kapsamda paydaşlarla görüş alışverişi içinde oluşturulması için çalışılan ıslahat devri çıktılarının, yatırımlar tarafında yansımalarının çok olumlu olduğunu söz etti.
Cantekinler, “Yanı sıra özel dala düşen bir mesken ödevi de var; milletlerarası muhasebe ve raporlama standartlarıyla gerçek mali tabloları üretmeleri lazım. Bu türlü bir devirde dijitalleşme ve kurumsallaşma etaplarını tamamlamaları gerekiyor. Bu sayede kamu özel dalın işbirliği ile yatırımların Türkiye’ye gelmesi sürpriz olmayacak, çok iyimseriz” dedi.
Hangi kesimler yatırım çekiyor?
Üretim altyapısı epey güçlü olan Türkiye, teknolojiye sağladığı süratli ahenkle; bu alandaki satın almalar konusunda da daha sık ismini duyuracağa benziyor.
Müşfik Cantekinler, “Geleceği en parlak alanlardan biri internet lojistiği; anında erişim ve depolama hizmetleri olacak. Güç yatırımı konusunda da Türkiye her vakit şanslı olmaya devam eder. TMT diye isimlendirdiğimiz teknoloji, medya, telekom alanında da büyük işler duyacağımızdan kuşkumuz yok” diye konuştu.
Gökhan Kaçmaz ise, “Oyun alanında görüşmeler yapan şirketler var. Otomotiv yan sanayi, kimya kesimi, makine üretimi ve ilaç kesiminin de Çin’den kopup Türkiye’ye geleceğini bekliyoruz” dedi.
Yatırım iştahı daha artar mı?
EY (Ernst & Young) Türkiye Strateji ve Kurumsal Finansman Kısmı Ortağı İlhami Koç ve EY Türkiye Strateji ve Kurumsal Finansman Kısmı Lideri Özge Gürsoy Büyükavşar, pandemi öncesinde ABD – Çin ticaret savaşları nedeniyle, Çin’den büyük alım yapan firmaların, riski dağıtmaya yönelik seçenek arayışına girdiklerini hatırlatırken; Kovid-19 salgınının bu süreci daha da kuvvetlendirdiğini belirtiyor. Değerlendirmeleri ise şöyle:
“Bu kapsamda, üretim kapasitesi ve boyut nedeniyle, Türkiye ile birlikte Hindistan, Pakistan, Vietnam, Meksika üzere ülkeler ön plana çıkıyor. Türkiye, bu ülkelerle karşılaştırıldığında, üretim kapasitesinin yanı sıra, coğrafik pozisyonu, nitelikli işgücü, teknolojik altyapısı ve AB ile gümrük birliği nedeniyle kıymetli avantajlara da sahip. Bu manada, dokumacılık ve makine – teçhizat birinci akla gelen dallar. Lakin, üretimin bir kısmının Çin’den öbür ülkelere kayması beklentisiyle ilgili önemli bir değişim olmadı şimdi. Çin, dünyanın en büyük üretim üssü olarak gücünü müdafaaya devam ediyor.”
Milliyet
