İstanbul Büyükşehir Belediye Yöneticisi Ekrem İmamoğlu’nun 5 bin yeni taksiyi kiraya vereceklerini duyurması üzerine taksiciler ve plaka alım satımı yapan galericiler reaksiyon gösterdi. Plaka satan oto galericilerden kimileri, “İstanbul’u kilitleriz” deyince İmamoğlu da “İstanbul halkının, taksi gereksinimi olup olmadığına karar verecek makam, Bağcılar Oto Galerisi’ndeki birkaç taksi galericisi değildir” açıklaması yaptı. Taksiciler Odası Yöneticisi Eyüp Aksu, mevcut plakaların ehil olduğunu ve kiralama sisteminin plaka sahiplerini bitireceğini söz ederken, Bağcılar Oto Center idaresi ise “Piyasa makûs etkilenir. Bunun önü açılır ve sayı giderek artar. Kiralamadan yarın belediyede zarar görebilir” diyor.
İstanbul’da toplu taşıma araçları arasında en çok kullanılan vasıtaların başında sarı taksiler geliyor. Resmi kayıtlara nazaran, İstanbul’da 17 bin 395 taksi bulunuyor. Yaklaşık 30 yıldır nüfus artmasına karşın plaka sayısının artmaması plakaların bedelini her geçen gün artırırken, oto galeriler arasında bir rant aracına dönüşüyor. Satılmak için piyasaya çıkarılan bir taksi plakası peynir ekmek üzere satılırken, plakaların piyasa bedeli ise 35 milyar TL’ye kadar çıktı. Kimi devir kısa aralık, kimi devir yolcular, kimi vakit da trafiktekilerle yaptıkları tartışmalarla gündeme gelen taksiciler, bu kere İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB)Başkanı Ekrem İmamoğlu ile zıt düştü.
Esnaf sessiz
İstanbul Büyükşehir Belediye Yöneticisi Ekrem İmamoğlu’nun 5 bin taksi kiraya vereceğini söylemesinin akabinde, taksi esnafı ve piyasadaki taksi plakalarının birçoklarını ellerinde bulunduran Bağcılar Oto Center’daki oto galeriler reaksiyon gösterdi. İmamoğlu’nun, bir TV kanalında verdiği röportajda, “İstanbul’da yaklaşık 25-30 yıldır ek taksi verilmiyor. İstanbul’da 5 bin taksi kiraya verilecek” kelamları üzerine bir oto galericinin, “Trafiği kitleriz” demesi tartışma yarattı. Bunun üzerine İmamoğlu, “İstanbul halkının, taksi muhtaçlığı olup olmadığına karar verecek makam, Bağcılar Oto Galerisi’ndeki birkaç taksi galericisi değildir” açıklaması yaptı. Tartışmaların odağında olan ve piyasadaki birçok plakayı ellerinde bulunduran Bağcılar Oto Center’daki oto galericiler, sessiz kalmayı tercih etti.
‘Belediye ortak olur’
Bağcılar Oto Center Idare Konseyi 2. Lideri Coşkun Davet Çağlayan ise, İBB’nin çıkaracağı 5 bin kiralık taksinin piyasayı çok beğenilmeyen etkileyeceğini belirterek, “Bunun önü açılır ve bu sayı daima artabilir. İstanbul’da şu anda çalışan 50-60 sene evvel alınmış ve yeni plakaların çıkarına belediye ortak olur. Ancak bunun alternatifi var. 5 bin taksi plakası alanına, atıl olan minibüsler, dolmuşlar çalıştırılabilir. Bunlar üzerinden gidilebilir. Yönetici İmamoğlu, ‘Londra’da 20 bin taksi var’ diyor. Örnek verdiği devletlerin hiçbirinde minibüs ve dolmuş yok, ve metro ağları çok kuvvetli. Bizde metro ve tramvayı geliştirebilir. Plakaların oto galericilerin elinde rant gereci olduğu sözleri yanlış. Bu arz ve taleptir. Ben kimseye çetinle plaka veremem. Şu anda taksi plakası kiraları 2 bin 250 TL’ye kadar indi. Pandemi periyodunda İstanbul’da taksiler iş yapamıyor. Pandemiden evvel bir taksiye günde 35 kişi indi bindi yaparken, şu anda ortalama 17-20 kişi biniyor. Şayet geçen sene bugün ‘5 bin taksi kiraya verelim’ denilseydi, herkes kabul ederdi. Tahminen de bir sene sonra ‘İstanbul’da keşke yeni plakalar verilse’ diyeceğiz. Plakalar kiralık olacağına tefviz yapılarak satılabilir. Kiralama yüzünden yarın belediye de bu işten zarar edebilir” sözlerini kullandı.
UBER bitti, fiyatlar tavan yaptı
Türkiye’de geçtiğimiz yıllarda akıllı telefonlar üzerinden taksi çağırma hizmeti veren UBER’le taksi esnafı arasında tartışmalar çıkmış, UBER sürücüleri taksicilerin taarruzlarına uğramıştı. Taksicilerin UBER’i duruşmaya vermesi üzerinede 2019 yılının Mayıs ayında faaliyetleri durduruldu. Aralık ayında ise UBER hakkında erişim kösteği konuldu. İstanbul’daki UBER-taksici kavgalarının art planında ise 35 milyar liralık plaka arbedesi yattığı sav edilmişti. Gelgelelim UBER’in faaliyetlerinin durdurulmasının akabinde satışa çıkarılan taksi plakalarında ise kısa müddette alım-satım gerçekleşiyor. Kanuni düzenlemeye nazaran, bir kişi lakin bir tane taksi plakası alabilir. İkincisine müsaade yok. Bu yüzden taksi plakasındaki geliri görenler eşlerine, evlatlarına yahut aile fertlerinin ismine taksi plakası alıp işletebiliyor.
‘İstanbul’daki taksiler yeterli’
İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Lideri Eyüp Aksu da, taksicilerin pandemi sürecinde ekmeğe muhtaç olduklarını belirterek, şunları söyledi:
“Benim şahsi fikrim, İstanbul’da taksi plakasına şu anda bir gereksinim yok. Sebebi korsan taşımacılık çok, trafik kilit. Pandemi sürecinde ekmeğe muhtaç kaldık. 5 bin taksi kiralama sistemi plaka sahiplerini bitirir. Bizim 10553 Sayılı Bakanlar Heyeti kararı ile devlete ödediğimiz bedeller var. Biz emlakımızı, konutlarımızı, bütün yatırımlarımızı sattık, plaka aldık. Onun için burada kiralama sistemi bizi tesirler. Valilik, belediye, üniversite, emniyet, Taksiciler Esnaf Odamız ortaklaşa bir küme kurar, ilmî bir çalışma yapılır. Çalışmanın sonucunda şayet İstanbul’da taksi gereksinimi var ise, 10553 Sayılı eski Bakanlar Şurası kararına nazaran, esnafın hakkı ödenerek tahdit kapsamında bu stil bir şey olabilir. Kiralama sistemi ile bizim seryamemiz bedelimiz, teminatımız biter. 5 bin kiralık taksi çıkarılırsa hukuksal meydanda kanuna tutarlı bir formda hakkımızı arayacağız. Plaka sahipleri tedirgin ve üzgün, bu sistemi münâsib bulmuyor. Plakalar 2.2 milyon TL’den, 2 milyona düştü. Yapılması gereken yol zahir. 10553 sayılı 1986 yılında çıkan Bakanlar Konseyi kararına elverişli bir halde ilmî bir çalışma yapılarak İstanbul’da taksi sayısına gereksinimi var ise, tefviz tarzı aynısına uymak koşuluyla kıymetlendirilebilir.”
YARIN: Bilirkişiler: “Taksi sayısı kâfi değil” – “Korsanın önüne geçilir”
Milliyet
