Klimalardan mikrop bulaşabiliyor
Doç. Dr Emin Maden Legionella’yı su ve toprakta yaşayan, durgun su ortamında çoğalarak havayolu vasıtasıyla kişilere bulaşabilen ve teneffüs yolu enfeksiyonuna neden olan bir bakteri olarak tanımlıyor.
Münhasıran bakımı yapılmamış ve su sistemi temizlenmemiş klimaların işyerlerinde, motorlu vasıtalarda ve meskenlerde Legionella bakterilerinin üremesi için ortam oluşturabileceğini belirten Maden ‘’Legionella klimalar dışında ariliği iyi yapılmamış havuzlarda, kaplıcalarda ve fıskiyeli havuzlarda da yaşayabilir ve çoğalabilir. Legionella bakterisinin oluşturduğu hastalık lejyoner illeti olarak da adlandırılmaktadır’’ diyor.
Klimadan Lejyoner illeti kapılabiliyor
Legionella bakterisinin neden olduğu Lejyoner illetinin bakteri taşıyan su damlacıklarının nefes yoluyla kişilerin teneffüs sistemine girmesi ve teneffüs yolunda çoğalması ile ortaya çıktığını belirten Doç. Dr Emin Maden ‘’Akciğerlere bulaşan bakteriler münhasıran bağışıklık sistemi zayıf olan insanlarda zatürreye neden olur.”
“Özellikle sigara kullanan, şeker marazı, böbrek marazı, koah illeti ve bağışıklık sistemi illetine sahip insanlarda lejyoner illeti riski daha yüksektir’’ diyor.
Doç. Dr Emin Maden, ejyoner marazının belirtilerinin öksürük, yüksek ateş, halsizlik, eklemlerde ağrı, baş ağrısı, bulantı, nefes darlığı ve daha ağır vakalarda bilinç bulanıklığı ve uykuya meyil formunda ortaya çıkabileceğini hatırlatı.
Klimalı ortamlarda çalışan, klimalı otel odasında kalan, klimalı araç ile uzun seyahat hikayesi olan, yakın devranda konutunda su tesisatında değişiklik yahut tamirat yaptırmış ve belirtilen şikayetleri ortaya çıkan şahısların sıhhat kuruluşlarına başvurmasının değerli olduğunu söylüyor. Doç. Dr Emin Maden ayrıyeten erken teşhis ile lejyoner marazının tedavisinin mümkün olduğunun ve büsbütün iyileşme sağlandığının altını çiziyor.
Doç. Dr Emin Maden, terliyken klima havasına maruz kalmamaya dikkat edin. Münhasıran sıcak havalarda klima ve vantilatör tasarruf sıklığı artmaktadır. Klimalı ortamda uzun vade kalan şahıslarda soğuk ortamdan sıcak ortama geçiş yahut sıcak ortamdan soğuk ortama geçiş üzere nedenlerle vücutta ani ısı değişikliği yaşandığını ve sıcak soğuk istikrarının bozulmasıyla insanlarda birtakım şikayetlerin ortaya çıkabileceğini belirtti.
Doç. Dr Emin Maden ortaya çıkabilecek şikayetleri halsizlik, baş ve eklem ağrıları, ateş, bulantı olarak sıralıyor. Münhasıran terli biçimde klimalı ortama girmenin bu şikayetleri arttırdığının altını çizen Maden, ‘’Klima maruziyetine bağlı bu sorunlar klima çarpması olarak kıymetlendirilebilir.”
“Klima çarpmasından korunmak için mümkün olduğunca terli bir formda klima havasına maruz kalmamak, araçlarda ve gayri klimalı ortamlarda klima havasının paneller vasıtasıyla direkt vücuda vurmaması klima çarpmasını önleyecektir. Klima çarpması durumunda bol likit tüketmek, ılık duş almak şikayetleri azaltacaktır. Şikayetlerin devam etmesi durumunda sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır’’ diyor.
Pandemi devrinde doğal havalandırma usulleri tercih edilmelidir
Doç. Dr Emin Maden Koronavirüs’ün, virüsü taşıyan kişinin konuşması, öksürmesi, hapşırması üzere fiilleri ile ağzından havaya yayılan virüslü damlacıkların gayrı bir birey tarafından solunması yahut bu damlacıkların düştüğü, yapıştığı yüzeylere temas edilen elin ağız ve burna teması yoluyla bulaştığını hatırlatarak virüs taşıyan damlacıkların boyutunun büyük olması nedeniyle bilhassa virüs kaynak vakanın 1-1.5 metre civarında yoğunluk oluşturduğunu ve noktaya düştüğünü söylüyor.
Bu nedenle toplumsal aralık kuralına uyan bireylerin virüs bulaşma riski düştüğünün altını çizen Maden ‘’Sıcak ve kuru havalarda havada asılı duran damlacıkların boyutunda buharlaşmaya bağlı küçülme olacağından virüs daha uzun müddette havada asılı kalabilir.
“Klima ve vantilatör üzere havanın dolaşımını artıran ve daha uzak yerlere yayılımını artıran faktörler virüsün toplumsal uzaklığın dışında da yoğunluk oluşturmasına neden olabilir. Covid-19’un klima ile yayıldığına dair ilmî kanıt yoktur, fakat daha evvel SARS ve MERS Coronavirüs enfeksiyon süreçlerinde klima ile virüsün yayılımının arttığını bildiren araştırmalar mevcuttur’’ diyor.
Bu nedenle Doç. Dr Emin Maden Covid-19 pandemisinin yaşandığı bu süreçte mümkün olduğunca doğal havalandırma prosedürlerinin kullanılmasının, bilhassa örtük ve kalabalık ortamlarda maske tasarrufuna dikkat edilmesinin ehemmiyetini vurguluyor.
Milliyet